چکیده:
انواع سیاستهای کنترلی در مواجهه با انحرافات اجتماعی، یکی از استراتژیهای راهبردی قرآن کریم میباشد. در این رویکرد از یک سو نقش محوری نظارت درونی و تأثیری که دین میتواند در ابعاد مختلف نگرشی، احساسی و رفتاری ایجاد نماید، به عنوان بهترین شیوه پیشگیری از کجروی معرفی شده است؛ از سوی دیگر، تأثیر عوامل مختلف دیگری از قبیل تعلیم و تربیت، الگوها و گروههای مرجع، قوانین اجتماعی، عدالت اجتماعی، همبستگی اجتماعی و اقتدار حکومتی به عنوان عوامل نظارت بیرونی در پیشگیری مورد تأکید قرار گرفته است و سرانجام از موانع پیشگیری، مثل تعارض هنجاری و تعارض ساختاری سخن به میان آمده است.
خلاصه ماشینی:
"امروزه در جوامع بشری به طور عموم و در جوامع اسلامی به خصوص، اگر هزینههای مالی و انسانی که صرف کنترل اجتماعی کجروی میشود، برای تقویت ایمان و باورهای عمیق مذهبی هزینه میشد، هم رشد کیفی و اعتلای بشری حاصل میآمد و هم دامنة شوم انحرافات برچیده میشد و این تأسف در جامعه اسلامی ما به مراتب شدیدتر و دردناکتر است، نه از این جهت که اقدام مثبتی صورت نمیگیرد، بلکه فکر نهادینه کردن دین در تمام سطوح فردی و اجتماعی جامعه و تدوین سیاستهای اجرایی مناسب، به ویژه در رسانهها و نهادهای فرهنگی و گزینش مجریانی سرشار از عشق و علاقه به نهادینه کردن دین، جملگی سرمایههایی است که غفلت یا کوتاهی از آنها ارزش عملی سایر سیاستهای کنترل بیرونی را میکاهد و چنین چیزی شایسته نظام اسلامی نیست.
به کسانی که در مقابل تهاجم فرهنگی دشمنان اسلام احساس ترس، ضعف و ناتوانی میکنند و چارهای جز تسلیم نمیبینند، یک هشدار قرآنی و به آنها که در هر شرایطی به فکر تثبیت ارزشهای اسلامی در درون و نظارت برخویشتن هستند، این بشارت قرآنی وجود دارد، «وان تصبروا و تتقوا لا یضرکم کیدهم شیئأ»، 529 «اگر صبر کنید و پرهیزگاری نمائید، نیرنگشان هیچ زیانی به شما نمیرساند» و این حقیقت بارها در قرآن کریم تکرار شده است، «یا ایها الذین امنوا علیکم انفسکم لا یضرکم من ضل اذا اهتدیتم»، 530 «ای کسانی که ایمان آوردید، به خودتان بپردازید، اگر شما به هدایت برسید، هیچ ضرری از ناحیه فرد گمراه به شما نخواهد رسید»."