چکیده:
هدف: این پژوهش با هدف ارزشیابی برنامه ادغام بهداشت روان در نظام مراقبت های بهداشتی اولیه روستایی شهرستان سنندج انجام شده است.روش: در این پژوهش توصیفی- مقطعی اطلاعات مربوط به330 نفر از جمعیت روستایی، 60 نفر از بهورزان ، 33 خانه بهداشت، 11 مرکز روستایی و 63 بیمار روانی با خانوادههایشان که به روش نمونهگیری تصادفی در سال 1382 انتخاب شده بودند، بررسی شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامههای بیماریابی افراد جامعه روستایی، بررسی آگاهی و نگرش افراد جامعه، آگاهی و نگرش بهورزان، بررسی برنامه بهداشت روان در مراکز بهداشتی- درمانی روستایی، بررسی وضعیت بیماران شدید روانی و بررسی وضعیت بیماران صرعی بود. تحلیل داده ها به کمک روشهای آمار توصیفی و آزمون آماری خیدو انجام شده است.یافتهها: این پژوهش نشان داد که آگاهی و نگرش بهورزان نسبت به بیماریهای روانی خوب اما بیماریابی آنها ضعیف است. پزشکان شاغل در مراکز روستایی، بهعنوان مهره کلیدی این مراکز در برنامههای بهداشت روان نظارت ضعیفی دارند. بیش از 46% داروهای اساسی بهداشت روان در مراکز روستایی وجود ندارد و در طی این یکسال هیچگونه نظارتی بر فعالیت پزشکان مراکز روستایی از سوی مشاور علمی برنامه بهداشت روان (روانپزشک) انجام نشده است.نتیجهگیری: شرکت پزشکان عمومی در برنامه ادغام بهداشت روان در مراقبتهای بهداشتی اولیه چشمگیر نیست.
خلاصه ماشینی:
"جدول 1- توزیع فراوانی بیماران شناساییشده در مناطق مورد بررسی بر حسب جنس، سن، وضعیت تأهل، تحصیل و اشتغال متغیر بیماری روانی شدید صرع کل فراوانی (%) فراوانی (%) فراوانی (%) جنسیت مرد زن 14 (7/66) 7 (3/33) 25 (5/59) 17 ( 5/40) 39 (7/61) 24 (3/38) سن 1-10 20-11 30 -21 40-31 50-41 60-51 - 1 (7/4 ) 6 (5/28) 7 (3/33) 4 (19) 3 (2/14) 5 (9/11) 13 (9/30) 8 (19) 14 (3/33) 2 (7/4) - 5 (9/7) 14 (2/22) 14 (2/22) 21 ( 3/33) 6 (5/9) 3 (76/4) وضعیت تأهل مجرد متأهل جدا از همسر 10 (6/47) 9 (9/42) 2 (5/9) 25 (5/59 ) 16 (1/38 ) 1 (4/2 ) 35 (5/55 ) 25 (6/39 ) 3 (76/4 ) وضعیت تحصیل بیسواد ابتدایی متوسطه 10 (8/47 ) 9 (9/42 ) 2 (5/9 ) 22 (3/52 ) 20 (6/47) - 32 (7/50 ) 29 (46 ) 2 ( 1/3 ) وضعیت اشتغال کشاورز خانهدار بیکار کارگر محصل 3 (3/14) 6 (6/28 ) 11 (4/52 ) 1 (8/4) - 4 (5/9 ) 15 (7/35 ) 12 (6/28 ) 2 (8/4 ) 9 (4/21 ) 7 (1/11 ) 21 (3/33 ) 23 (5/36 ) 3 (76/4 ) 9 (2/14 ) جدول 2- توزیع فراوانی بیماران شناساییشده مورد بررسی و یافتههای سایر بررسیهای انجامشده در ایران محل اجرا سنندج82 گزارشهای دانشگاههای علوم پزشکی کشور 83(1) اندیمشک 83(2) ساوجبلاغ 76(3) ارزشیابی کشوری 74(4) شهرکرد 71(5) شهرضا 71(6) فراوانی در هزار فراوانی در هزار فراوانی در هزار فراوانی در هزار فراوانی در هزار فراوانی در هزار فراوانی در هزار روانی شدید 5/0 5/1 1/1 1 15/1 93/0 7/1 روانی خفیف 53/0 8/4 7/3 4/4 35/5 - 9/2 صرع 3/1 7/2 7/2 7/1 25/2 94/2 03/1 عقبماندگی ذهنی 8/1 8/2 5/2 4/2 6/2 7/3 4/3 سایر 1/0 6/1 - 2 25/1 1 - کل 3/4 4/13 10 12 59/12 58/8 8 (1) اداره کل پیشگیری و مبارزه با بیماریها، 1383؛ (2) دواساز ایرانی، 1383؛ (3) عبهری، 1376؛ (4) بوالهری و همکاران، 1376؛ (5) شاهمحمدی، 1371؛ (6) حسنزاده، 1371 بین میزان آگاهی و نگرش خانواده بیماران روانی بر حسب فاصله محل زندگی آنها تا شهر سنندج رابطه معنیداری دیده شد (05/0p<، 1=df، 94/4=2()."