خلاصه ماشینی:
"قول صدر فلاسفه جهان-ملا صدرا-در کتاب کبیر خود"اسفار اربعه"نیز ناظر بهمین معنی ربط وجودی بنده با خدای خود میباشد،بدین بیان:"ذوات ممکنات در حقیقت صور علمیه باریتعالی میباشند،این صور در ذات الهی متحقق برابطه علمیه است بطوریکه:لو انقطعت هذه الرابطه و لو طرفه العین،لم یبق للمکنات عین و لا اثر، یعنی اگر این رابطه-ممکنات نسبت بذات حقتعالی-باندازه چشم بر هم زدن قطع شود،عین و اثری از ممکنات باقی نمیماند و بقول شاعر عارف: باندک التفاتی،زنده دارد آفرینش را اگر نازی کند،از هم فرو ریزند قالبها پس همانطور که وجود اثر فاعل بالعنایه و حقیقی است،ایجاد هم اثر اوست و انسان بنحو مستقل نمیتواند دعوی صدور افعال و ایجاد کند،زیرا این دعوی مستلزم نوعی تعطیل در کارگاه آفرینش ذات الهی است و در فرقان کریم قوم یهود به سبب این دعوی مورد نفرین قرار گرفته است:" و قالت الیهود،ید الله مفلوله،غلت ایدیهم،بل یداه مبسوطتان،ینفق کیف یشاء "یعنی:و قوم یهود گفت: خدای را دست بسته شده است،بسته باد دستهای ایشان،بلکه دو دست خداوند گشوده است و هرگونه که میخواهد انفاق میکند،مراد از این آیه اینست که یهودیان پنداشتهاند،پس از تکوین آفرینش و بوجود آمدن جهان،خداوند دست از کار خلقت کشیده و همه امور جهانرا به جهانیان واگذاشته و کارگاه خلقت تعطیل شده است و همه امور بنحو استقلال مستند به بندگان اوست،و چون چنین پنداری خلاف حکمت متعالیه و عقل و وحی است،بنابراین" غلت ایدیهم "یعنی دستهای ایشان بسته باد."