چکیده:
حنیف کلمهای عربی و به معنای پاکدین و متمایل به دین حق است. بعضی از افراد خود را بر دین حنیف میدانستند و یا دیگران آنان را چنین میشناختند و پیامبر گرامی اسلام نیز به پیروی از ابراهیم علیهالسلام بر دین حنیف بود. البته روش و آیین ایشان متفاوت با پیروان دین حنیف به معنای متعارف آن بود. دین حنیف یک دین رسمی دارای تشکیلات و علماء، اصول و فروع نبودهاست.
خلاصه ماشینی:
"تورات در سفر خروج باب سوم در بیان سخن گفتن خدا با موسی علیهالسلام از میان آتش بر شاخه درخت در آیات 9-13 سخن میگوید:و الان اینک استغاثه بنیاسرائیل نزد من رسیده است و ظلمی را نیز که مصریان بر ایشان میکنند دیدهام(9)؛ پس اکنون بیا، تو را نزد فرعون بفرستیم و قوم من بنیاسرائیل را از مصر بیرون آوری(10)...
اختصاصی بودن شریعت عیسی علیهالسلام در آیه 6 صف، رسالت حضرت عیسی به بنیاسرائیل تصریح شده است و آیات50-48 آل عمران اختصاص رسالت حضرت عیسیبن مریم را به قوم بنیاسرائیل با صراحت و به زبان خداوند ذکر کرده و در تبیین آن یکی از مأموریتهای وی را تحلیل بعضی از محرمات تورات (که کتاب اختصاصی بنیاسرائیل بود) دانسته است و آیه 72 مائده خطاب به بنیاسرائیل از جانب حضرت عیسی علیهالسلام سخن میگوید.
در آیات یاد شده خطاب عیسی علیهالسلام به بنیاسرائیل است و اختصاص این شریعت به آنان دانستهشدهاست و به عبارت دیگر محدودیت زمانی، مکانی و قومی برای این دین بزرگ الهی لحاظ شده است که البته منافاتی ندارد با اینکه پیامهای اصلی این دین مانند توحید، نبوت، معاد، عدالت، احسان و نیکوکاری، عفت، جوانمردی و...
قرآن کریم دین ابراهیم علیهالسلام و اسماعیل علیهالسلام و حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله را حنیف و مسلم میداند و در بعضی از متون دینی کلمه حنیف و اسلام به یک معنا به کار رفتهاند؛ اما اینکه چرا نبی گرامی اسلام و کسانی که به عنوان حنیف در سرزمین حجاز شناخته شدهبودند، دین مسیحیت آخرین شریعت الهی قبل از اسلام را دین خود نمیشمردند، علتهای مختلفی دارد که ذیلا به بعضی از آنها اشارت میرود:1."