چکیده:
مجلس شورای اسلامی در آستانه پایان ششمین دورهی قانونگذاری خود قرار دارد. مجلس در
این دوره نیز قوانینی را در زمینههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به
تصویب رسانده است که سرنوشت جامعهی ما را تا به امروز رقم زده است. بدیهی است شرح
کامل و بررسی و تجزیه تحلیل تمامی اقدامات و ویژگیهای گوناگون مجلس از گنجایش این
مقاله خارج است.
هدف مقالهی حاضر بررسی وضعیت نمایندگان از لحاظ سنی، جنسی، تحصیلی و سابقهی
نمایندگی، از دورهی اول تا پایان دورهی ششم است. همچنین مطالعهی میزان تحرک
اجتماعی صورت گرفته در خلال دورههای مختلف، شناسایی نمایندگان جدیدی که در هر دوره
برای اولینبار به مجلس راه یافتهاند و ویژگیهای اجتماعی ممتازی که سبب انتخاب
آنها شده است، از
هدفهای مقالهی حاضر به شمار میآید. از این طریق میتوان به روند تغییر سلیقه و
نگرشهای مردم در نقش رأی دهنده و انتخاب کننده پی برد و احتمالا ترکیب نیروها و
شخصیت هایی را که در دورههای بعدی به مجلس راه خواهند یافت را میتوان پیش بینی
کرد.
خلاصه ماشینی:
"جدول شماره 2 و نمودار توزیع جنسی نمایندگان شش دوره مجلس شورای اسلامی[2]$$$ با توجه به جدول شماره دو و نمودار مربوط، مشاهده میشود که میزان مشارکت زنان بعنوان نمایندهی مجلس در نظام سیاسی کشور طی سه دورهی اول و دوم و سوم مجلس بسیار کم و تقریبا ثابت بوده است و از مجلس چهارم به بعد این میزان 5/3 برابر افزایش یافته است.
میزان این افزایش برای نمایندگان دارای مدارک تحصیلی عالی (لیسانس، فوق لیسانس و دکترا) متفاوت بوده است، به طوری که دارندگان مدرک تحصیلی لیسانس در دورههای سوم، چهارم و پنجم و ششم مجلس به ترتیب 8/42، 8/38، 6/35 و 8/30 درصد بوده است و در مورد دارندگان مدرک فوق لیسانس اگرچه در مجلس دوم و سوم کاهش نسبتا زیادی به چشم میخورد، اما در مجالس چهارم و پنجم و ششم افزایش بسیار زیادی به ترتیب 8/19، 6/33 و 2/32 درصد مشاهده میشود.
] براساس جدول شمارهی پنج و نمودار مربوط نتایج زیر بدست میآید: 1- از نسبت نمایندگانی که دارای تحصیلات حوزوی هستند به کل نمایندگان در طی شش دورهی مجلس کاسته شده است، این کاهش بیشتر برای آن عده از نمایندگانی مصداق دارد که فقط تحصیلات حوزوی داشته و دارای تحصیلات عالی جدید نبودهاند.
در دورهی اول «مقدمات» و در دورههای دوم و سوم «سطح» و در دورهی چهارم «مقدمات» و در دورههای پنجم و ششم «خارج، فقه و اصول» بوده است و این تغییر یکی از نشانههای بالا رفتن میزان انتظارات مردم (بعنوان انتخاب کنندگان) از نمایندگان خود است که هر قدر جامعه رو به پیشرفت و ترقی میرود و پیچیدگی مسایل جامعه و جهان بیشتر میشود، به متخصصان و عالمان مبرزتری در همهی زمینهها احساس نیاز میشود."