نویسنده: سبحانی تبریزی، جعفر؛
تابستان 1377 - شماره 26 (12 صفحه - از 4 تا 15)

"2. تحلیل وحی از دیدگاه فلسفه حکمای اسلامی برای تحلیل وحی نظریهای دارند که باید آن را به عنوان یک فرضیه در این باره مطرح کرد و ما اجمال آن را در این جا میآوریم: اجمال این فرضیه این است که نفس پیامبر که از استعداد خاصی برخوردار است، در مقام صعود با عقل فعال که وظیفه او تربیت نفوس مستعده است، تماس برقرار کرده، آنگاه حقایق و معارفی را از او دریافت میکند و در این مرحله یافتههای او جنبه عقلانی و کلی دارد، آنگاه در سیر نزولی همین حقایق در عالم مثال (مثال متصل) به صورت کلمات همگون با عالم مثال درآمده، و در منزل دیگر در عالم حس به صورت الفاظ و کلمات موزون حس میگردد. آنگاه قوه خیال، این حقایق را در قالب متناسب با واقعیت خود به صورت کلام فصیح و بلیغ که پرتو وجود عقلی آن معارف است درک میکند، و سپس صورتی محسوس از آن، در حس مشترک منعکس میگردد، و نفس نبوی با گوش خود کلام الهی را میشنود؛ و فرشته وحی، همان عقل فعال است، که در عالم مثال نمایان گردیده و گاهی نیز به صورت انسانی در عالم طبیعت متمثل میشود. مثلا وحی در عالم عقل به صورت وجود عقلی و معارف کلی است و در عالم مثال به صورت الفاظ و کلمات مثالی است که در این ظرف و مرتبه وجودی، حقیقتا وجود دارد، و در حس مشترک به صورت اصوات و الفاظ مسموع میباشد، و هر کدام در مرحله خود وجود واقعی داشته و هرگز مخلوق نفس پیامبر و ساخته فکر و خیال او نیست، بلکه آیینه روح او شایستگی دارد که حقیقت وحی با مراحل سهگانه آن، در مراتب عقل، خیال و حس مشترک او متجلی گردد."
- دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار,
,
,
)