چکیده:
شکنجه همواره یکی از دردآورترین رنجهایی بوده است که ذهن و جسم بشر را
رنجانده و او را برای رویارویی با آن، به اندیشیدن واداشته است. از دورانهای
گذشته، حکومتهای جائر برای تثبیت اجباری موقعیت خود، به «شکنجه» تمسک
جستهاند. در مقابل، آزاداندیشان و آنانی که به عشق مردم و حاکمیت آزادی، شب
را به صبح میرسانند، این عمل ضدانسانی را تقبیح کرده و برای مبارزه یا پیشگیری
از آن قد برافراشتهاند.
پیشگام کنونی «نهضت مبارزه با شکنجه» در عرصه بینالمللی، دو نهاد «کمیته
پیشگیری از شکنجه (CPT)» و «کمیته مبارزه با شکنجه (CAT)» میباشد.
نویسنده در این نوشتار، با بهرهگیری از اسناد و مدارک معتبر، عمدتا به
ارزیابی عملکرد این دو نهاد بینالمللی میپردازد و فعالیت این نهادها را در
کشورهای
آلمان، فرانسه و ترکیه بررسی میکند.
نگارنده پس از بررسی عملکرد این دو نهاد، کمیته پیشگیری از شکنجه را موفقتر ارزیابی میکند. او در خصوص هر کشور، وضعیت زندانیان، بازداشتگاههای پلیس، شیوه تعامل با زندانیان و افراد
بازداشتشده و... را مورد بررسی قرار میدهد.
در پایان، نویسنده به ارائه پیشنهادها و نتایج بحث خود میپردازد.
خلاصه ماشینی:
"2. برای مقایسه گستره صلاحیت نهادهای کنوانسیون اروپایی حقوق بشر در ماده سه این کنوانسیون با عملکرد کنوانسیون منع شکنجه و دیگر رفتارها یا مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی یا ترذیلی در خصوص ماده سه این کنوانسیون بنگرید به: مقاله آقای سونتینگر (1995) با عنوان «اصل عدم اخراج با نگاهی به ژنو یا استراسبورگ؟» که در مجله اتریشی حقوق عمومی و بینالمللی (1995)، ص203، به چاپ رسیده است.
علاوه بر این، غایت اصلاحات مد نظر تشریفات اجرایی سابق کنوانسیون اروپایی پیشگیری از شکنجه در همکاری «کامل» دولت عضو میباشد؛ در حالی که آزادی عملی که به گزارشگر ویژه و کمیته مبارزه با شکنجه برای انتشار گزارشهای خود بدون رضایت به دولت داده شده است، این توانایی را به آنها میدهد که از طریق افکار عمومی بتوانند فشارهای فزایندهای وارد آورند.
موفقیت کمیته مبارزه با شکنجه را با این استدلال توجیه کرد که آن دسته از کشورهایی که امکان بازدید از آنها برای گزارشگر ویژه فراهم بود، در اختیار این کمیته قرار نداشتند؛ چرا که اکثریت این کشورها دولتهای عضو کنوانسیون منع شکنجه و دیگر رفتارها یا مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی یا ترذیلی بودند و از شمول ماده بیست خارج شده بودند.
بر این اساس، آلمان، اتریش، انگلستان و فرانسه به عنوان مدلهای کشورهای عضو خواهند بود که کمیته پیشگیری از شکنجه از آنها بازدید کرده است و کمیته مبارزه با شکنجه و کمیسیون حقوق بشر در مورد نحوه ارائه گزارش توسط دولتها با آنها به بحث پرداخته است."