چکیده:
معلم مهم ترین و موثرترین عامل اجرایی و انسانی نظام آموزش و پرورش محسوب می شود و به عنوان عامل انتقال دهنده ارزشهای فرهنگی، علوم و فنون مختلف به دانش آموزان و حتی شکل دهنده افکار و ایده آلهای آنان تلقی می گردد؛ از این رو آموزش و پرورش، ارتباطی مستقیم و تنگاتنگ با کارآیی، ایثار و فداکاری معلمان دارد. از آنجا که مقایسه نظام تربیت ملم کشورهای مختلف می تواند ما را در شکل گیری بهتر نظام تربیت معلم و بهره برداری از مزیتهای آنها در کشور یاری دهد، مطالعه ای درزمینه نظام تربیت معلم در ژاپن و مقایسه آن با نظام تربیت معلم در ایران صورت گرفته و ماحصل آن به صورت مقاله حاضر درآمده است. دراین مقاله به تجارب و تلاشهای وزارت آموزش و پرورش، علوم و فرهنگ ژاپن در زمینه جذب، تامین و تربیت معلم اشاره شده است. در این زمینه همچنین به مقایسه وضعیت کنونی تربیت معلم، ساعات تدریس، تحصیلات، آموزشهای ضمن خدمت، حقوق و تسهیلات رفاهی - معیشتی در دو کشور (ژاپن و ایران) پرداخته شده است. در پایان مقاله نیز با توجه به مقایسه به عمل آمده، پیشنهادهایی برای افزایش کارآیی نظام تربیت معلم در ایران ارائه گردیده ات. فصلنامه تعلیم و تربیت از این که آقای احمد حیدری عبدی، عضو هیات علمی موسسه پژوهشی و برنامه ریزی آموزش عالی، این مقاله را تهیه کرده و در اختیار فصلنامه قرار داده است سپاسگزار می باشد.
خلاصه ماشینی:
وزارت آموزش و پرورش،علوم و فرهنگ ژاپن در سال 1987 گروهی از معلمان و اعضای هیأت علمی دانشگاههای این کشور را جهت گذراندن دورههای آموزشی و آشنایی با کارهای تحقیقاتی جدید به کشورهای خارجی اعزام کرد.
این امر نشان دهندهء توجه بیشتر مسؤولان وزارت آموزش و پرورش به معلمان و اعضای هیأت علمی مدارس و مراکز تربیت معلم است(جدول شماره 8) 2-3-2-نحوهء توزیع معلمان:همانطور که در جدول شماره 8 نشان داده شده است،در جمهوری اسلامی ایران حدود 99 درصد از معلمان در مدارس و مراکز آموزشی دولتی مشغول تدریس هستند.
II وزارت فرهنگ و آموزش عالی در انجام رسالت خود مبنی بر تربیت نیروی انسانی متخصص دستگاههای دولتی،تشکیل دورههای کارشناسی را به عهده میگیرد تا وزارت آموزش و پرورش بتواند امکانات خود را جهت تشکیل دورههای ادامهء تحصیل معلمان در سطح کاردانی متمرکز کند و بدین ترتیب طی یک دورهء 10 ساله(دو برنامهء توسعهء اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی)سطح تحصیلی حدود 300 هزار معلم دیپلمه را تا سطح کاردانی ارتقا دهد.
2-دانشگاهها و دانشکدههای تربیت معلم ژاپن دارای مدارس تجربی و مراکز تحقیقاتی وابسته به خود هستند که دانشجویان از آنها به عنوان آزمایشگاهی برای تمرین معلمی و انجام تحقیقات در زمینههای تعلیم و تربیت استفاده میکنند.
در کشور ما نیز که معلمان نقشی مهم در آموزش و پرورش به عهده دارند،ضروری است مدیران مراکز تربیت معلم و مدارس به این مسائل توجه بیشتری نشان دهند.