چکیده:
امام علی، امام حسن، امام حسین و امام سجاد علیهمالسلام در قرن نخستین هجری میزیستند و از نظر
شیعه امامیه، نخستین پیشوایان هدایت پس از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله هستند. آنها در قرن اول، در
تدوین روایات، ثبت و ضبط آنها و گسترش معارف شیعی، نقش مهمی داشتند و هریک در دوران
امامت خود، برای گسترش روایات، با وجود همه مخالفتها، هم خود مبادرت به نوشتن روایات از
پیشوایان پیش از خود و نشر آنها کردند و هم بر فراهم سازی زمینههای نوشتن و نشر آنها
توسط اصحاب خود، تلاش فراوان نمودند تا در آینده معارف شیعی در اختیار دوستداران آنها
قرار بگیرند.
خلاصه ماشینی:
"(ابن ندیم، 1366 ش، ص 45) کاتبان حضرت علی علیهالسلام حضرت امام علی علیهالسلام در دوران امامت خویش ـ چه پیش از خلافت و چه در دوره خلافت ـ کاتبانی داشته که وجود آنان نیز بر اهمیت کتابت معارف شیعی در دوران آن حضرت حکایت میکند؛ کاتبانی همچون ابورافع (ابن ندیم، 1366 ش، ص 45؛ حسینی جلالی، 1413 ق، ص 138 و 143)، نویسنده کتاب السنن و الاحکام، علی بن ابی رافع (نجاشی، 1407 ق، ص 6) ربیعة بن سمیع، محمد بن قیس بجلی ـ که صاحب کتابی در قضایا بود و آن را بر امام باقر علیهالسلام عرضه کرد و حضرت آن را تأیید نمود ـ (صدر، ص 283) حارث بن عبدالله همدانی (نجاشی، 1407 ق، ص7) و اصبغ بن نباته مجاشعی ـ که کتاب قضاوت شگفت انگیزی را از حضرتعلی علیهالسلام نقل میکند (نجاشی، 1407ق، ص 8؛ حسینی جلالی، 1413 ق، ص 140) .
(طهرانی، بی تا، ج 21، ص 126) محدث بزرگوار، محمد بن حسن فروخ صفار قمی، صاحب کتاب بصائرالدرجات، (صفار، 1404 ق، ص 150) در باب چهارده از جزء سوم با عنوان «باب فی الائمة انهم اعطوا الجفر و الجامعة و مصحف فاطمة» روایاتی آورده است که حکایت از وجود احادیث فراوانی در مصحف فاطمه دارد؛ مانند روایتی از امام صادق علیهالسلام که میفرماید: «وعندنا، و الله مصحف فاطمة ما فیه آیة من کتاب الله و إنه لاملاء رسولالله و خطه علی بیده»؛ مصحف فاطمه ـ که قسم به خدا نزد ماست ـ در آن آیات الهی است که به املای پیامبر صلیاللهعلیهوآله و به خط حضرت علی علیهالسلام تدوین شده."