چکیده:
بحث حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان و چگونگی تأمین آنها،سالهاست که در اقتصاد ایران مطرح میباشد،اما هنوز نتایج روشنی از آن به دست نیامده است،هرچند که قوانین بسیاری در این زمینه طرح و تدوین و تصویب شده است. اقتصاددانها بحث حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان را از یکدیگر جدا نمیدانند و در مباحث توسعهء اقتصادی از دو جنبه تولیدکننده و مصرفکننده به آن مینگرند. خبرنگار نشریهء«بررسیهای بازرگانی»در گفتوگو با آقای مهدی خداپرست عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد،مباحث مختلف مربوط به حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان و چگونگی احقاق آنها را جویا شده است. ما حصل این گفتوگو را باهم میخوانیم.
خلاصه ماشینی:
"در زمینۀ احقاق حق تولیدکنندگان نیز باید دید آیا یک تولیدکننده اگر به موقع نتواند وام درخواستی و مصوب خود را دریافت کرده و یا مادۀ اولیه کالای خود را نیز به موقع نتواند ترخیص کند و در زمینۀ تولید،صدمات و لطمات شدید اقتصادی ببیند،آیا مرجعی برای رسیدگی و احقاق حق این تولیدکننده وجود دارد؟ برخی از این مفاهیم در اقتصاد ایران به طور شفاف تعریف نشده و عدم شفافیت آن سبب شده است دو قشر تولیدکننده و مصرفکننده نسبت به حقوق خودشان آگاهی کامل نداشته باشند.
البته احتمال دارد قوانین در این زمینه به طور مستمر اجرا نشود،ولی باید گفت اگر افراد از تضییع حقوق خود در زمینۀ قیمتها شکایت کنند،رسیدگی میشود و رسیدگی به آن نیز مستمر است،منتهی امکان اینکه پیگیری یک شکایت برای شاکی اقتصادی نباشد،مهم است.
به طوری کلی باید گفت در زمینۀ حمایت از حقوق تولیدکنندگان و مصرفکنندگان قانون وجود دارد،ولی باید دید آیا این قوانین همگی با یکدیگر سازگاری دارند؟آیا همۀ این قانون مکمل یکدیگرند؟آیا در تمامی این قوانین،کلیۀ زوایا دیده شده است؟آیا این قوانین در ارتباط با توسعۀ اقتصادی نقش ایفا میکنند؟آیا این قوانین ارتباط بین حقوق مصرفکننده و تولیدکننده را در سطح بین المللی دیده است؟و آیا این قوانین به گونهای است که اگر صادرکنندۀ ایرانی به عنوان عرضهکننده جنسی را به خارج از کشور بفروشد و کالای وی عودت داده شود و آبروی ایران در یک کشور خارجی زیر سؤال رود،آیا این صادرکننده مجازات میشود؟آیا این قوانین به روز هستند و..."