چکیده:
با افزایش روز افزون تنوع فرهنگی در جامعههای غربی، بسیاری از فیلسوفان سیاسی به
بررسی اهمیت فرهنگ و تفاوتهای فرهنگی در عرصه سیاست پرداختهاند. از این جمله است:
چارلز تیلور فیلسوف جامعهگرای کانادایی، که مقاله سیاست به رسمیت شناختن
]تفاوتهای فرهنگی[ (Taylor، 1992) و دفاع فلسفی وی از به رسمیت شناختن تفاوتهای
فرهنگی در عرصه سیاست توجه بیشتر صاحبنظران این مبحث را برانگیخته است. با این
حال، دیدگاه تیلور به سبب سیاسی کردن تمامی تفاوتهای فرهنگی و القای اینکه ضرورت
اخلاقی به رسمیت شناختن فرهنگهای متفاوت ناشی از ارزشمند تلقی شدن آنهاست، قابل
نقد است. دلیلهای او برای اثبات و نیز محدود ساختن ضرورت به رسمیت شناختن
تفاوتهای فرهنگی قابل خدشه است. افزون بر این، نظریه وی محدود به آن دسته از
اقلیتهای فرهنگی است که از تمرکز جغرافیایی برخوردارند.
خلاصه ماشینی:
این سوالها نیز بررسی میشود که آیا دیدگاه وی به سیاسی انگاشته شدن تمامی جنبههای هویت افراد نمیانجامد، آیا وی ضرورت به رسمیت شناختن فرهنگها را در گرو ارزشمند بودن آنها قرار نمیدهد و آیا جانبداری وی از کمک به بقای فرهنگها تنها به سود جامعههای فرهنگی متمرکز در یک منطقه جغرافیایی(geographically concentrated cultural communities) نیست؟ در این مقاله، ابتدا نظریههای معرفتشناختی تیلور و نقد وی بر معرفتشناسی مدرن بررسی میشود و دیده میشود که چگونه دیدگاه وی در باب شکل گرفتن فهم (understanding) در متن[1]، جهانشمول بودن عقل عملی را زیر سوال برده و خاص بودن (particularity) آن را مورد تأکید قرار میدهد.
_______________________________ 1_ تیلور مدعی است پذیرش این نظریه معرفت شناختی که شناخت در بستر متن اجتماع و در تعامل با رویدادها شکل میگیرد و نیز پذیرش نظریه گفت و گویی شکلگیری هویت آدمی به منزله نفی امکان تحقق لیبرالیسم معطوف به روش و بیطرف است، در حالیکه پذیرای گونهای از لیبرالیسم است که تحقق اهداف جمعی را دنبال میکند.
قبول اینکه درک اخلاقی هر فرد به فرهنگ وی وابسته است، به رسمیت شناختن فرهنگها و تفاوتهای فرهنگی را ضروری میسازد، زیرا برای افراد حیاتی است که به زندگی و دنیای خود معنا ببخشند.
مهمتر آنکه، تیلور نمیتواند به گونهای قانع کننده ثابت کند که ویژگی گفت و گویی شکلگیری هویت فرد، به عنوان یک خصوصیت استعلایی حیات بشری، وظیفه اخلاقی و سیاسی ما را در به رسمیت شناختن تفاوتهای فرهنگی ایجاب میکند.