خلاصه ماشینی:
"کتاب مذکور پس از بررسی تعدادی از موارد معارض و موانع فطرت،شدت توجه فطری به خدا را در میان کودکان و تودهء مردم که طریق استدلال نیاموختهاند میداند: «و انک لتجد هذا الا تجاه الفطری فی الاطفال و العوام الذین لم یتعلموا طرق الاستدلال تجدهم یتجهون الی الله بدون مرشد یرشدهم من الخلق الی ذلک او یلقنهم ایاه»4 اینکه کودکان و افرادی که ذهنشان با شکوک و شبهات مختلف آلوده نشده،فطرتشان سالمتر مانده و به همان نسبت از یقین شهودی بیشتری برخوردارند،در جای خود مطلبی قابل قبول است لیکن اگر به خوشبینی و فهم سلیم مخاطبان دلخوش و مطمئن نباشیم برای پرهیز از هرگونه کجفهمی و بر حذر داشتن خوانندگان از برداشتهای انحرافی شایسته بود دفع توهم شود؛ اما متأسفانه در این کتاب چنین نیست و توضیحات موجود وافی به پاسخ سؤالهای مقدر و احتمالی نمیباشد.
نکتهء دیگری که در ادامهء این بحث جلب توجه میکند اینست که در ذکر انواع عبادتهای انحرافی ناشی از خمود فطرت، عبادت قبور و اولیاء و صالحان در ردیف پرستش بتها قرار داده شده است: «و کذلک من اتجهوا بعباداتهم و دعواتهم الی سواه من الاوثان و القبور و الاولیاء و الصالحین یخالفون مقتضی الفطرة التی فطروا علیها»5 برای جامعهء شیعه و دوستداران اهل بیت دیگر جای ابهام نیست که عبادت قبور و اولیاء صیغهء تازهای است که پیروان محمد بن عبد الوهاب به منظور نسبت دادن شرک به شیفتگان خاندان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)و کوبیدن چماق تکفیر بر سر ایشن ساخته و پرداختهاند که نتیجهای جز تفرقه در صفوف یکپارچهء مسلمین ندارد و خود خروج از طریقهء فطرت است."