غناء و موسیقی از نگاه علامه شعرانی

"(9)[تحسین صوت زیبا]به طور خلاصه می‌توان گفت که ترکیب انواع نغمه‌ها و ایقاعات موسیقی، به اشکال مختلف در نفوس تأثیر می‌گذارد، و بدون تردید نمی‌توان مدعی شد که مطلق هر صوتی و یا نغمه‌های دلنشین و جذاب حرام است، چنانکه در روایت است، هنگامی که امام سجاد-علیه السلام-قرآن تلاوت می‌نمود، مردم برای شنیدن صدای ایشان جمع می‌شدند، (10) پیامبر(ص)صدای دلنشین مردی را که قرآن می‌خواند، شنید، پس به او گفت:«اوتیت(مزمارا)من مزامیر آل داود»یعنی مزامیر آل داود به من داده شده است(کنایه از این است که من هم همان صدای زیبای ملکوتی داودی را دارم ولی مردم طاقت شنیدن آن را ندارند)و نیز فرمود:«من لم یتغن بالقرآن فلیس منا»یعنی کسی که بدون صوت زیبا و غناء قرآن را نخواند از ما نیست. یکجا گفته‌اند:هر غنائی حرام است ولی اذعان کرده‌اند که مطلق کشیدن و بلند کردن حرام نیست!لذا نتوانسته‌اند مفهوم غناء را بیان نمایند(و علائم و ملاکهای تشخیص موضوع را بشناسانند)و قادر به راهنمایی و افهام دیگران نیز نیستند و اگر از آنان معنای غناء پرسیده شود، به دلیل عجز و فرار از پاسخ به«عرف»ارجاع می‌دهند * و این پاسخ صحیح نیست، زیرا چگونه ممکن است در جایی که مردم از جواب دادن عاجز باشند بتوانند مقصود غیر خودشان را توضیح دهند؟!مثل اینکه یک عالم نحوی تفسیر رفع و نصب و جر را به عرف مستند نماید!و معلوم نیست معنای عرفی غناء در زمان صدور اخبار اخص از معنای لغویش بوده باشد تا بتوان بر معنای عرفی متداول آن زمان حمل شود یا نه؟اما این احادیث را نمی‌توان بر عرف زمان ما حمل (*)از مطالب قبل معلوم شد که هر لحنی متناسب هر مجلسی نیست."