خلاصه ماشینی:
"محققی که در این زمینه به تحقیق میپردازد و جامعهای را مورد بررسی قرار میدهد،باید با ویژگیهای اقلیمی،خلق و خو،آداب و رسوم،شکل و محل سکونت گروهها و قشرهای تشکیل دهندهی آن جامعه و هم چنین طریقهی معیشت افراد آن جامعه آشنایی کامل داشته باشد و در تحقیق خود،این مسایل را از نظر دور ندارد.
سفرنامهها از مهمترین منابع کسب آگاهی دربارهی اوضاع اقتصادی،اجتماعی،و فرهنگی،یک منطقه یا یک کشور به شمار میروند و بسیاری از سیاحان در سفرنامههای خود به مسایلی پرداختهاند که از مواد و موضوعات مورد بررسی در مونوگرافی است؛اما بسیاری از سفرنامهها را با وجود دقت نظری که در آنها به کار رفته است نمیتوان تک نگاری خواند؛زیرا سفرها به انگیزههای گوناگونی صورت میگرفته است و هر انگیزهای که سفر برای آن صورت گرفته،نویسنده نیز بیشتر به همان پرداخته است؛ مانند سفرهای علمی،سیاسی،مذهبی،تجاری،تفریحی و نظامی.
مرحوم جلال آل احمد که این کتاب زیر نظر او چاپ شده در این باره گفته است:«از قدیم گفتهاند که شرف المکان بالمکین؛مکان در این دفتر«یوش»است و مکین«نیما»؛که گرچه چندان ذکری از او در این دفتر نرفته است،اما طاهباز حتما به جستوجوی نشانهای از نیما به یوش رفته و لابد همچون من،از خود میپرسیده که آخر کجاست اینکه چنین شاعری پرورده؟این کجا را به زودی خواهید دید و دلتان هم به درد خواهد آمد از این دیدن.
اگر چه«آل احمد»در «تک نگاری»های خود چند روستا را بیشتر مورد بررسی قرار نداده است ولی همان مسایلی که به آنها پرداخته،مشکلات و مسایلی بودهاند که بسیاری از روستاهای دیگر نیز با آنها دست به گریبان بودهاند."