چکیده:
نویسنده در شماره نخست مقاله خود ابتدا به این نکته می پردازد که درک درست از فلسفه مجازات ها در نظام جزایی، تاثیر مهمی درشکل گیری ساختار آن نظام و تعیین مجازات ها دارد. آنگاه به طرح مهم ترین نظریات دانشمندان غربی پیرامون فلسفه مجازات هاپرداخته و ضمن بیان این نکته که غالب این دیدگاه ها تک بعدی است، نگاه همه جانبه اسلام در تشریع مجازات ها به ابعاد گوناگون حیات انسان را سبب برتری دیدگاه اسلام در فلسفه مجازات هامی داند. سپس به تشریح دیدگاه اسلام می پردازد و به این مسئله مبنایی تاکید می ورزد که توجه اسلام به ابعاد اخروی حیات انسان،دریچه نوینی را در فلسفه مجازات ها می گشاید و برپایه همین مبنامی توان گفت که همه مجازات ها در اسلام برخاسته از رحمت الهی نسبت به مجرم و سایر انسان ها است. او سپس با استناد به روایات،آشکار می سازد که چگونه مجرمان با مجازات های دنیوی از عذاب اخروی رهایی می یابند و بدین سان مجازات برای مجرم نیز جلوه گاه رحمت پروردگار می گردد. در عین حال از نظر اسلام، ابعاد فردی و اجتماعی در زندگی دنیوی انسان نیز در تشریع مجازات ها مورد توجه است و با مراجعه به آیات و روایات می توان از تشفی خاطر بزه دیده و اصلاح و تربیت مجرم به عنوان ابعاد فردی و از اجرای عدالت، حفظ نظم اجتماع وجنبه های بازدارندگی مجازات ها به عنوان ابعاد اجتماعی مورد نظراسلام نام برد.
خلاصه ماشینی:
آیة الله خویی(ره) در مناسک خود (ص 108، مساله 185) و به پیروی از ایشان، یکی از فقهای بزرگ معاصر در مناسک خود (ص 101، مساله 182) گفته است: آنچنان که از کلمات فقها (اعلی الله مقامه) استفاده می شود بیدا نام زمینی است که بین مکه و مدینه درفاصله یک میل از ذی الحلیفة به طرف مکه قرارگرفته.
علاوه بر مناسک حج، در برخی متون استدلالی فقهی وکتب غیر فقهی نیز این سخن دیده می شود ازجمله: الف) ابن ادریس (ره) در سرائر (ج 1، ص 535): فا لافضل له اذا کان حاجا علی طریق المدینة ان یجهربها اذا اتی البیدا و هی الارض التی یخسف بها جیش السفیانی، التی تکره فیها الصلاة عند المیل، فلو اریدبذلک التلبیة التی ینعقد بها الاحرام لما جاز ذلک، لان البیدا بینها و بین ذی الحلیفة میقات اهل المدینة ثلاث فراسخ ((179)) و هو میل، فکیف یجوز له ان یجاوزالمیقات من غیر احرام، فیبطل بذلک حجه.
((189)) در عصر معصومین(ع)، دو میله و ستون به عنوان نشانه پایان ذوالحلیفه وآغاز بیدا در زمین نصب کرده بودند و پیامبر خدا آنجاکه میله و عمود اول بوده است صدا را به تلبیه بلندکردند: -ان رسول الله صلی الله علیه و آله لم یکن یلبی حتی یاتی البیدا.
((191)) از این رو ائمه معصومین - علیهم السلام - دستورداده اند که هنگام رسیدن به بیدا - آنجا که میله است -تلبیه گفته شود: سالت ابا عبدالله علیه السلام عن التهیؤ للاحرام، فقال فی مسجد الشجرة، فقد صلی فیه رسول الله صلی اللهعلیه و آله، و قد تریءناسا یحرمون، فلا تفعل حتی تنتهی الی البیدا حیث المیل، فتحرمون کما انتم فی محاملکم، تقول: لبیک...