خلاصه ماشینی:
"حق الله بودن حق حیوان نیز, می تواند بر این مهم استوار باشد که اگر چه بر اساس نصها و سخنان روشن بسیار, مانند آیه شریفه: (والانعام خلقها لکم)2 چارپایان, از برای خدمت رسانی و سوددهی به برترین آفریده ها, یعنی انسان, آفریده شده اند; ولی این امر به هیچ روی, به معنای عزیز و گرامی نبودن آنها نزد خداوند و نادیده انگاری حقوق آنها نیست.
به هر حال, آنچه می تواند مستند حکم اخیر باشد, پاره ای از روایات است, از جمله: کلینی به سند خود از سکونی و او از امام صادق(ع) نقل می کند که فرمود: (قال رسول الله(ص): اذا حرنت علی احدکم دابته فی ارض العدو فی سبیل الله فلیذبحها ولایعرقبها.
)31 و اما روایاتی که می توانند مستند حق یاد شده باشند, بسیارند, در زیر به یادکرد چند نمونه از آنها بسنده می کنیم: (عن السکونی, عن جعفر بن محمد عن آبائه(ع) قال: قال رسول الله: للدابة علی صاحبها خصال: یبدء بعلفها اذا نزل ویعرض علیها الماء اذا مر به…)32 امام صادق(ع) از پدرانش نقل می فرماید: پیامبر(ص) فرمود: بر صاحب حیوان است نگهداشت اموری را درباره حیوان خود: هرگاه فرود می آید نخست آن را علف دهد و هرگاه گذرش به آب می افتد, آب را بر حیوان عرضه کند.
در این باره, روایات زیر, گویا و درخور درنگ هستند: (عن السکونی, عن ابی عبدالله(ع) قال: للدابة علی صاحبها ستة حقوق: …ولایتخذ ظهرها مجالس یتحدث علیها…)77 برابر این روایت, از جمله حقوقی که امام صادق(ع) برای حیوان برمی شمارد که باید صاحب حیوان, آن را پاس بدارد, این است که وی پشت حیوان خود را مجلس گفت وگو قرار ندهد."