خلاصه ماشینی:
"تبیین ارتباط تفکیکناپذیر این مفاهیم یعنی دوگانگی در شخصیت آدمها(به مفهوم روان- شناسانهء خود)و هویت و تاریخ،با«بازی در بازی» که در آثار بیضایی وجود دارد،در فهم آثار و اندیشهء او اهمیت شایانی دارد.
حال باید دید این تکنیک نزد بیضایی چگونه به کار رفته و ارتباط آن با نحوهء تفکر بیضایی چگونه است؟ «بازی در بازی»در آثار بیضایی جلوههای گوناگونی داشته؛گاه جلوهای آشکار،که تمامی طرح (Plot) اثر با این شیوه پیش برده میشود و زمانی جلوهای نهانی و پنهان در شخصیت و کاراکترهای بازی.
در مواقع (به تصویر صفحه مراجعه شود) بسیاری این دو عامل با هم عمل میکنند،مانند شاید وقتی دیگر که تمثیل جامعهء متخاصم در شخصیت شکاک مرد نهفته،و هجوم تاریخ و گذشته در ذهن بیمار زن،که با هم موجب پریشانی زن میشوند.
» این نقل قول از سوانح غزالی روی دیگر مفهوم زمان و تاریخ را نزد عرفا نشان میدهد و اشاره به زمانی ازلی دارد که در آن،جان آدمی با عشق حضرت حق داغ شده و آدمی در سفر خود (به تصویر صفحه مراجعه شود) خودآگاهی در آثار بیضایی که با مفهوم پالایش روانی عجین است،با شکی بیمار گونه نسبت به هویت آدمی شروع شده و در نهایت این شک رفع میشود و باز آنچه باقی میماند خود آدم است،بدون آنکه در این تذکر تاریخی حقیقتی برای آدمی به منصهء ظهور برسد.
خودآگاهی در آثار بیضایی که با مفهوم پالایش روانی عجین است،باشکی بیمار گونه نسبت به هویت آدمی شروع شده و در نهایت این شک رفع میشود و باز آنچه باقی میماند خود آدم است،بدون آنکه در این «تذکر»تاریخی حقیقتی برای آدمی به منصهء ظهور برسد."