خلاصه ماشینی:
"ملا جلال الدین منجم نیز در ذکر وقایع دربار شاه عباس، دربارهء میدان اصفهان آورده است که«نواب کلب آستان علی را مهندسی بود صاحب بصیرت و طراحی مانی سیرت و مهارت،در طرح عمارت مهارتی داشت که مهندسان سرکوچهء هنرمندی و مصوران کارخانهء نقشبندی و معماران نامدار در طرح نقشو بدایع نگارش اقرا به عجز مینمودند»42.
محمد حافظ اصفهانی در کتاب خود نتیجة الدوله،که دربارهء اختراعات صنعتی اوایل قرن دهم هجری قمری نوشته است،از زبان مهندسان و معماران میگوید: در طرح عمارت سه چیز را منظور میباید داشت،اول طرح و طراحی،دوم قد و قامت، سیوم عرض و مساحت و آن پیش این اعیان عیان است74.
افزون بر نمونههای یاد شده از متون و مینیاتورها، اسنادی از نوع نقشهء بنا و تزیینات معماری نیز در دست است که خود بهترین دلیل برای اثبات وجود طراحی و مطالعات هندسی اولیهء معماران در گذشته میباشد.
(14)(به تصویر صفحه مراجعه شود) جذبی(5631)،پیشین،صص 761-861؛همو (6631)،پیشین،صص 73-83؛به نظر میآید که مؤلف برای نمایش روش محاسبهء خود مثال گنبد مقبرهء سلطان سنجر سلجوقی را در مرو،که به گفتهء او دارای قوس جناغی با دو مرکز از نوع چهارم قوسهایی است که او در قسمت قبل معرفی نموده است،انتخاب کرده باشد.
, و نیز: (به تصویر صفحه مراجعه شود) در آرشیو موزهء توپقاپوسرا همچنین نقشههای رنگی مربوط به حمام،و نیز قسمتی از نقشهء یک مسجد شاهی و سه طرح مختلف از نقشهء یک مقبره که محققین آنها را از نیمهء دوم قرم نهم هجری قمری میدانند وجود دارد."