خلاصه ماشینی:
کتابخانهء عزیزیهء مرو-که در مسجد جامع این شهر قرار داشت و در واقع کتابخانهای عمومی و بااهمیت در زمان سلطان سنجر سلجوقی(حک:115- 255 هـ ق)محسوب میشد-از آن جمله است.
در این کتابخانه دوازده هزار جلد کتاب وجود داشت که تمام آن وقف عام بوده است.
وی امانت گرفتن کتاب از کتابخانههای مرو را بسیار ساده و غالبا بدون نیاز به وجه الضّمان ذکر کرده و یادآور میشود که در یک زمان،دویست جلد از کتب این کتابخانهها نزد وی امانت بوده است5.
در جوار اغلب این خانقاهها مدرسه و کتابخانهای به دستور امیر علیشیر ساخته شده بود.
کتابخانهء شخصی امیر علیشیر نیز از مهمترین کتابخانهها در زمان خود به شمار میرفت.
خواجه میرک نقّاش-که قبلا نیز از او نام بردیم-از دیگر هنرمندان شاغل در کتابخانهء امیر علیشیر بوده است02.
اسکندر بیگ ترکمان در اثر مشهود خود تاریخ عالمآرای عبّاسی و در ذیل مطالب مربوط به هجوم عبد المؤمن خان ازبک و سپاهیانش به شهر مشهد،پس از شرح فجایع بیحدّی که بر مردم و علمای آن شهر میرود،به ذکر غارت روضهء مقدّس رضوی پرداخته و چنین مینویسد: قنادیل مرصّع و طلا و نقره و شمعدان که از حیّز تعداد بیرون بود و مفروشات و ظروف و اوانی چینی و کتابخانهء سرکار فیض آثار که در تمادی ایّام از اقصی بلاد اسلام جمع شده بود از مصاحف به خطوط شریف حضرت ائمهء معصومین(ع)و استادان ما تقدّم مثل یاقوت مستعصمی و استادان ستّه و دیگر کتاب علمی و فارسی که از حیّز احصا بیرون بود به دست اوزبکان بیتمیز نادان درآمده، آن درّ گرانمایه را چون خزف ریزهء بیبها به یکدیگر میفروختند32.