چکیده:
صدور برخی از روایات از معصومان (ع) در شرایط خاصی پذیرفته است و مخصوص آن شرایط بوده است. شناخت زمینه ها و دلایل صدور روایات می تواند ما را در فهم بهتر روایات یاری رساند. در این مقاله سعی بر آن است تا نمونه هایی از احادیثی که در شرایط مختلف صادر شده معرفی گردد و از انواع عوامل خاص شدن احادیث سخن به میان آید.
خلاصه ماشینی:
"9. شناخت مفاهیم و معانی عصری واژگان برخی لغات و کلمات در زمان صدور روایات دارای معانی خاصی بوده که در اثر گذشتزمان و تحول در لغات و اصطلاحات،معانی آنها تغییر کرده است و ما حدیث را به معنایامروزی آن ترجمه میکنیم درحالیکه حدیث به معنایی صادر شده که در عصر صدور به کارمیرفته است؛برای نمونه،در روایت آمده است: عن مسمع عن ابی عبد الله علیه السلام قال فیما اخذ رسول الله صلی الله علیه و اله من البیعه علی النساء ان لا یحتبینو لا یقعدن مع الرجال فی الخلاء{o52o}؛ پیامبر اسلام از زنان مسلمان تعهد گرفته که با مردان در خلوت جمع نشوند.
رفع ابهام و اجمال برخی احادیث از آنجا که در جو خاصی صادر شده که قرائن حالیه و مقامیه وجود داشتهاست،آگاهان به آن قرائن،معنا و مفهوم حدیث را به خوبی درک میکردند؛اما اگر کسی از آنشواهد یا زمینههای صدور بیخبر باشد در برخورد با روایت،نمیداند که گوینده آنچهمقصودی را اراده کرده است و برای رفع این ابهام باید زمینه صدور آن و قرائن کشفکنندهمقصود روایت را مورد بررسی قرار دهیم تا مراد حقیقی معصوم علیه السلام را دریابیم که به چندنمونه اشاره میشود.
برای رفع تعارض و جمع بین این اخبار وجوهی ذکر شده از جمله حمل اخباری کهمتعلق زکات را بیش از نه چیز میدانند بر استحباب و یا حمل بر تقیه{o74o}اما شاید راه بهتر ایناست که بگوییم زمینه صدور آنها متفاوت بوده است؛چراکه اوضاع و احوال جامعه در یکزمانی اقتضای این را داشته که امام علیه السلام بر بیش از نه چیز زکات وضع کند و زمان دیگری چنیناقتضایی وجود نداشته است."