چکیده:
یکی از لوازم حضور زنان در اجتماع، ارتباط گفتاری آنان با مردان نامحرم است که ممکن
است به یکی از صورتهای گفتوگو، پرسش و پاسخ و سخنرانی باشد. سؤال اصلی این است که
این ارتباط از نظر کتاب و سنت چگونه است؟ آیا زنان مجازند با مردان ارتباط گفتاری
به هر یک از صور یاد شده داشته باشند؟ و در صورت جواز، آیا در کیفیت ادای کلمات نیز
میتوانند به هرگونه سخن بگویند یا باید مقرراتی را رعایت نمایند؟ و در هر صورت،
آیا باید به مقدار ضرورت اکتفا کنند یا در این مسئله نیز محدودیتی ندارند؟
با مراجعه به کتاب و سنت و مشاهده نقلهای قرآن از گفتوگوهای انبیا علیهمالسلام
با زنان و گفتوگوی برخی از زنان نمونه و پاکدامن با برخی از مردان غیرمحرم و با
مراجعه به روایاتی که راویان زن از پیامبر و ائمه اطهار علیهمالسلام نقل کرده یا
مسائلی را از آنان پرسیده و جواب شنیدهاند، به این نتیجه میرسیم که اصل ارتباط
گفتاری زن و مرد نامحرم به یکی از صورتهای یاد شده بدون قصد لذت اشکالی ندارد. اما
بر اساس آیه «فلا تخضعن بالقول»(احزاب: 32) باید ادای کلمات و طرز سخن
گفتن به گونه معروف و دور از هرگونه عشوهگری باشد تا زمینه فساد و ارتباط نامشروع
فراهم نشود. همچنین در سخنان خود باید، به مقدار ضرورت بسنده کنند و از به درازا
کشیدن کلام و رد و بدل کردن مطالب غیرضروری پرهیز نمایند.
خلاصه ماشینی:
"سؤال اصلی این است که این ارتباط از نظر کتاب و سنت چگونه است؟ آیا زنان مجازند با مردان ارتباط گفتاری به هر یک از صور یاد شده داشته باشند؟ و در صورت جواز، آیا در کیفیت ادای کلمات نیز میتوانند به هرگونه سخن بگویند یا باید مقرراتی را رعایت نمایند؟ و در هر صورت، آیا باید به مقدار ضرورت اکتفا کنند یا در این مسئله نیز محدودیتی ندارند؟ با مراجعه به کتاب و سنت و مشاهده نقلهای قرآن از گفتوگوهای انبیا علیهمالسلام با زنان و گفتوگوی برخی از زنان نمونه و پاکدامن با برخی از مردان غیرمحرم و با مراجعه به روایاتی که راویان زن از پیامبر و ائمه اطهار علیهمالسلام نقل کرده یا مسائلی را از آنان پرسیده و جواب شنیدهاند، به این نتیجه میرسیم که اصل ارتباط گفتاری زن و مرد نامحرم به یکی از صورتهای یاد شده بدون قصد لذت اشکالی ندارد.
[70] اکنون سؤال این است که طنز و شوخی میان زن و مرد نامحرم چگونه است؟ در اجتماعاتی که زن و مرد نامحرم وجود دارند ـ مثل اداره، محل کار، دانشگاه و مدرسه ـ شوخی کردن زنان و مردان نامحرم چه حکمی دارد؟ آیا استاد مجاز است با دانشجویان دختر، ارتباط عاطفی در حد شوخی و خنده داشته باشد؟ آیا دختر مجاز است با همکلاس پسر، ارتباط صمیمی به صورت شوخیهای تند و خندهدار داشته باشد؟ آیا برای زن مشروع است با همکار مرد خود در محل کار یا با مردان نامحرم دیگر شوخی کند و بخندد؟ شاید بتوان گفت: آیه «و قلن قولا معروفا» به این مطلب نیز اشاره دارد که زن مجاز نیست با مرد نامحرم از هر دری سخنی بگوید و به مطایبه و شوخی بپردازد، بلکه باید سخن معروف، مطالب پسندیده و خوب بگوید، نه مطالب زشت و بذله."