چکیده:
با توجه به شناخت عمیق علامه طباطبایی از واژه های قرآنی و تداخل مفاهیم واژگانی و اشراف بر انواع بافت ها و سیاق های آیات٬ پدیده ی اشتراک معنوی که از مقوله ی چندمعنایی زبان شناسی است٬ در تفسیر ایشان به خوبی روشن است٬ هرچند ایشان در تفسیر به این اصطلاحات اشاره ای نداشته اند. امروزه در بحث های جدید زبان شناسی و معنی شناسی از تداخل مفاهیم واژگانی سخن به میان می آید. قرآن پژوهان اهل سنت آن را در دل اشتراک لفظی تحت عنوان وجوه و نظایر می آورند. نگرش قرآن پژوهان شیعی نظیر ملاصدرا و علامه طباطبایی این تداخل مفاهیم واژگانی را به همراه انواع بافت ها و سیاق های مربوط٬ در درون اشتراک معنایی و دلالت عام قرار می دهد و در این صورت است که از ارزش های قرآن با توجه به روش شناسی جدید بیان شده٬ دستاورد و اعجاز قرآن در ناحیه ی لفظ و معنی رقم می خورد و بالطبع صورت های مهجور قرآن و معارف دینی را در میان نسل جوان از بین می برد و زبان مبلغان دینی را در دفاع از دین تقویت می کند.
خلاصه ماشینی:
"قرآنپژوهان اهل سنت پس از آنکه پدیدۀ چندمعنایی را در دایرۀ اشتراک لفظیقرار دادند،پدیدۀ وجوه و نظایر را یکی از مصادیق آن برشمردند ولی در پژوهش وبررسی این واژگان به فهم روابط متداخل واژگان قرآنی و برخوردهای آنها با هم پیبرده،به هنگام پیدایش دلالت زبانی در شکل نهایی و پیچیدۀ آن،به دلالت عام دروجوه مختلفۀ یک واژه اشاره کردند و با تحلیل بافت زبانی و غیر زبانی بر روی واژگانوجود که حقایق زبانی و تطبیقی دیگری برای آن حاصل میگردید،وجوه مختلف معناییواژه در قرآن را،تأویل آن واژه و آیه حساب کردند(المنجد 1999).
این وظیفۀ دانشمندان و قرآن پژهان شیعه است که اشتراک معنوی را در مباحثعلوم قرآنی و در تفسیر آیات نشان دهند که چگونه یک مفهوم ثابت یا یک معنای لغویکه دارای مصادیق مختلف،دارای کاربردهای وسیع میشود و از آن جا که واژگان قرآن هرکدامیک میدان معنیشناسی دارند و در این میدانها ارتباط شبکهای وجود دارد،اشتراکمعنوبه و به همراه معنیشناسی میدانی،فرهنگ و جهانبینی قرآن و بطون آیات را روشنمیکند و اینجاست که گفتهاند:«قرآن ظاهری دارد و باطنی و هربطنی نیز به نوبۀ خوددارای بطون دیگر است.
در مورد تفسیر آیه میفرمایند که واژۀ یهدی با حرف(لام)متعدی شده،به معنایتبیین است و این آیه با آیات قبل خطاب به اهل مکه است که آیا احساس ایمنی از عذابالهی میکنند و آیا سرانجام امتهای قبلی برای آنها تبیین و روشن نکرد که اگر خداوندبخواهد آنان را نیز همانند نیاکانشان عذاب خواهد نمود؟(همان:ج 8،ص 256)علامههمین تفسیر را در آیۀ{/«و اما ثمود فهدیناهم»/}(فصلت:17)دارند یعنی هدایت در اینآیات از نوع ویژۀ ایصال الی المطلوب نیست(همان:17،572)و همین نظر در کتبصاحبان وجوه و نظایر آمده است."