چکیده:
آب به عنوان نخستین عنصر اولیهء در خور توجه در نظم جهانی که از زمان خلقت وجود داشته و همهء کاینات از آن هستی یافتهاند،تلقی گردیده است.در طی این پژوهش با رجوع و استناد به منابع،نشان داده میشود که آب از دیرباز در باور ایرانی از یک سو به سبب داشتن فضیلت حیات بخشی و برکت و از دیگر سو،به عنوان عنصری که آیینهای مذهبی جهت تصفیه و تطهیر ذات به آن توسل میجویند،از تقدس و احترام ویژهای برخوردار بوده است.در این پژوهش،نخست از باورهای ایرانیان باستان در باب باران و دریا و چشمه و ایزد باران و آیینهای طلب باران سخن میرود و در فرجام،به رمز آب و چشمه در زبان رمزگرای عرفا و فلاسفه اشارت میشود،ضمن آنکه دو سویه بودن آب نیز به بحث گذاشته میشود.
خلاصه ماشینی:
"این مدت همان است که پیش از
در خور تأمل است که بنا به اعتقاد ایرانیان باستان،نگهبانی آب به اردوی سورا
این آیین تا سدههای پنجم و ششم بعد از میلاد نیز ادامه داشته است.
قدیمی«بیان الادیان»بر این باور است که صائبین و صابه البطایح و ماندائیان و مغتسله و
است و به نظر میآید باقی ماندهء همان آیین طلب باران باشد.
چنانکه در برخی از شهرهای ایران رسم بر این است که در مراسم
آری در این روز بود که خداوند عسکره را زنده کرد.
زمان بزگزاری این مناسک برابر است با تیر روز
در ایران عزاداریهای سیاوش نمادی از این آیینها است.
است که مرگ و عزای او موجب حیات دوبارهء زمین و برکت و حاصلخیزی
آب در بیشتر ادیان وسیلهء طهارت آیینی است که برای تطهیر و تصفیهء ذات به آن
بابلیان،مصریان و یونانیان باستان نیز بر این باور بودند که شستشوی خود از
در خور تأمل است که اعتقاد به خاصیت حیات بخشی آب بهطور طبیعی به
در روایتی دیگر آمده است که الیاس و خضر وقتی بر کنار چشمهای نشسته و
در این حالت است که از حضرت رحمانیت،آب حیات حقیقی بر او بارش
گفتنی است که برخی بر این عقیدهاند علم و حکمت الوهیت به صورت آب ظاهر
این وجود در حقیقت رمزی و تمثیلی از آبی است که بنابر قرآن
این رودی است که خداوند در قرآن میفرماید:خلقکم من نفس واحده،نفس
واحدهء مورد اشارت در این آیت قرآنی همانا نفس کل است که چشمهء حیات
گناهکاران آیهء مرگ است و برای اهلان آب حیات."