چکیده:
اقتصاد ایران در دوران پس از انقلاب اسلامی، شاهد بحران ها و نوسانات بسیاری بوده است. این نوسانات عمدتا ناشی از تحولات اقتصادی- سیاسی منطقه و جهان بوده، ولیکن عنصر اصلی در مهار یا تشدید آنها، سیاست های بجا یا نابجای اتخاذ شده از سوی مسؤولان اقتصادی است. در دوران بعد از انقلاب اسلامی، چهار دوره نخست وزیری یا ریاست جمهوری تشکیل شد (مهندس موسوی، هاشمی رفسنجانی، محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد) که در هر یک از این دوره ها، مشکلات و بحران هایی برای اقتصاد ایران به وجود آمد(جنگ، کاهش قیمت نفت، تحریم اقتصادی، کسری تراز پرداخت ها و ...). این دولت ها برای حل آن ها راهکار های گوناگونی را اتخاذ کردند که با توجه به وضعیت و نهاد های دوران مربوطه، نتایج متفاوتی حاصل گردید. در این نوشتار سعی شده است در ابتدا تحولات کلی این چهار دوره مورد بررسی قرار گرفته و سپس روند تغییرات چند شاخص اصلی اقتصاد بررسی شود. چنین به نظر می رسد که در 3 سال گذشته نسبت به سایر دوره ها، شرایط و منابع لازم برای رشد و توسعه اقتصادی مهیا بوده ولی نتایج و عملکرد اقتصادی، گویای وضعیت مطلوبی نیست.
خلاصه ماشینی:
"آغاز ریاست جمهوری آقای خاتمی در نیمه برنامه دوم با رکود اقتصادی فراگیر در کشورهای جنوب شرقی آسیا همراه بود که بر تقاضای نفت و صادرات غیر نفتی تأثیر گذاشته و در سال77 با کاهش شدید قیمت نفت در بازار جهانی، بر اقتصاد کشور تأثیر منفی بسیار داشت و شرایط رکود تورمی را بر ایران حاکم ساخت.
در مورد خصوصیسازی نیز طبق مصوبه در 76 مجلس شورای اسلامی طبق اصل چهل و سوم قانون اساسی و تبصرههای(41) و (45) قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و به منظور کاهش حجم تصدی دولت و تشویق سرمایهگذاری بخشهای تعاونی و خصوصی، دولت موظف شد تا قبل از تقدیم لایحه بودجه سال 1378 کل کشور به مجلس شورای اسلامی، نسبت به تعیینتکلیف کلیه شرکتهای بخش دولتی از جمله شرکتها و سازمانهای دولتی موضوع بند (و) تبصره(2) این قانون از طریق انحلال، واگذاری و فروش سهام به بخشهای خصوصی و تعاونی اقدام نماید.
آغاز ریاست جمهوری آقای خاتمی در نیمه برنامه دوم (1376) و اعلام سیاست تنشزدایی در روابط بینالمللی، اولویتهای جدیدی را در توسعه انسانی و اقتصادی کشور ترسیم نمود ولی علیرغم چشمانداز بسیار مثبت، سال 76 با رکود اقتصادی فراگیر در کشورهای جنوب شرقی آسیا همراه بود که بر تقاضای نفت و صادرات غیر نفتی تأثیر گذاشته و در سال77 با کاهش شدید قیمت نفت در بازار جهانی بر اقتصاد کشور تأثیر منفی بسیار داشت و شرایط رکود تورمی را بر ایران حاکم ساخت."