چکیده:
در ایام فرمانروایی شاه عباس اول صفوی (996-1038ﻫ.ق) در اقتصاد ایرانچه از لحاظ کشاورزی و چه زندگی شهری و تجارت ، پیشرفت واعتلای مشخصی مشهود بوده است.افزایش تولیدات توسعه بازرگانی خارجی، اهمیت یافتن شهرها به عنوان مرکز تجارت و تولیدات صنعتی و بسط بازار داخلی از جلوه های رشد اقتصادی این دوره می باشد. شاه عباساول از طریق ایجاد ثبات سیاسی، مرکزیت شدید و امنیت داخلی، احداث راه و کاروانسرا، مبارزه بادزدی و راهزنی، سازمان دادن به تولید و تجارت ابریشم، حمایتاز اتباع خارجی و استفاده ا زحضور شرکت های خارجی تواسنت در شکوفایی اقتصادی عصر خود بکوشد. در این مقاله، اقدامات مختلف شاه عباس اول در رشد تجارت ایران در نیمه اول سده یازدهم هجری قمری مورد بررسی قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
اقدامات شاه عباس اول در رشد تجارت غالب سياحان ومؤلفان اذعان نموده اند که شاه عباس اول به امر تجارت اشتياق داشت و معتقد بود که بازرگاني از راه هاي عمده ثروتمندي و آباداني کشور است ، او پيوسته ميکوشيد تا آنجا که ميسر باشد با افزودن بر صادرات و کاستن از واردات ، بر ثروت کشور بيفزايد، لذا در امور بازرگاني مداخله واعمال نفوذ کرده ، خريد و فروش کالاهاي خارجي و داخلي از جمله معاملات ابريشم را در اختيار خود گرفت .
شاه عباس براي دستيابي به اين هدف و رونق بازرگاني و داد و ستد در داخل کشور، به اقدامات مختلفي دست زد که تقريبا دراين امر مؤثر واقع شد: الف ) امنيت راه ها و مبارزه با راهزنان اولين اقدام شاه عباس در اين زمينه اين بود که امنيت داخلي را در کشور برقرار کرد تا با وجود امنيت و آرامش راه ها ومسيرها، ارتباطات ورفت و آمدها آسانتر و مردم بيشتر به امر سرمايه گذاري در کار تجارت ترغيب شوند و او با مبارزه شديد با راهزنان ، برقرار نمودن نظام راهداري در طول راه ها، تقويت محاکم قضايي و مأموران محلي جهت مجازات راهزنان ودزدان ، امنيت راه هاي تجاري را تأمين نمود و با اين گونه اقدامات توانست که در داخل کشور، مسافران ، کاروان هاي تجراي و اموال آنان را از خطر دستبرد راهزنان محافظت نمايد و اين نظام در آغاز کار خود به نحوه مؤثري کار ميکرد به طوري که بسياري از مسافران اروپايي، ميزان امنيت شاهراه هاي ايراني را در مقايسه با عثماني خوب دانسته اند.