چکیده:
چکیده امروزه, فلسفه اسلامی, با توجه به پیش رفت علوم, نیازمند آن است که در حرکتی پویا خود را به روز و کارآمد نماید تا نشان دهد که در پاسخ گویی به پرسش های جدید نیز تواناست. به نظر می رسد که فلسفه اسلامی می تواند بیشتر پرسش هایی را که در حوزه های گوناگون فلسفه ـ در دنیای امروز ـ مطرح است, پاسخ دهد. اما وظیفه تبیین این پاسخ ها و طراحی آنها بر اساس مبانی فلسفه اسلامی برعهده پژوهش گران این حوزه است. این مقاله کوشیده است تا با بررسی یکی از مقولات فلسفی نوین; یعنی فلسفه هنر و زیبایی شناسی در نظام فلسفی ملاصدرا, گامی نو در پاسخ به پرسش های جدید فلسفی برداشته و روشی را برای بازسازی اندیشه های فیلسوفان اسلامی در حوزه های جدید فلسفه, ارائه نماید.
خلاصه ماشینی:
"66 به این ترتیب, با توجه به دیدگاه ملاصدرا, درباره نقش خیال در هنر, ابداع صورت های خیالی توسط نفس و توانایی نفس در دخل و تصرف در صورت های خیالی از طریق استخدام قوه متخیله (متصرفه), می توان عنصر مهم خلاقیت را در فلسفه هنر صدرالمتألهین, به وضوح, مشاهده کرد و آن را از ارکان اساسی هنر به تعبیر صدرایی آن, به شمار آورد.
هنرمند حقیقی, برای خلق آثار هنری متعالی, با حرکت جوهری نفس و اشتداد وجودی, از بند حس و ماده می رهد و از سکوی خیال به عالم حقایق عقلانی پر می کشد و ره آورد خود از این سفر در حق را با وساطت دوباره خیال, صورت می بخشد و با بازگشت به خلق, یافته های خویش را بر بوم نقاشی یا در نغمات موسیقی یا در میانه سطور شعر و داستان برای آنها بازنمایی می کند.
84و85 در پایان, بیان این نکته ضروری است که بر اساس تحلیل پیش گفته, نظریه هنر در حکمت متعالیه نه تنها شامل ویژگی های دیگر نظریه های هنر می شود, بلکه گامی فراتر نهاده و بازنمایی, ابداع و فرم گرایی را با هم درآمیخته و همه آنها را یک چیز می داند و دیدگاه خود را در قالب یک نظریه واحد که شاید بتوان آن را (بازنمایی متعالی) نامید, ارائه می کند."