چکیده:
در میان منابع کره خاکی ما شاید«هوا»تنها منبعی باشد که«نامحدود بودن»آن دیرتر از سایر منابع برای انسان شناخته شده و این، چه بسا بدین دلیل بود که نگاه انسان به افقها و اعماق ناپیدای آسمانها،بیکرانگی و نامحدود بودن هوا را برای او امری حتمی مینمود؛اگرچه در مورد سایر منابع،به هر صورت تصوIر«پایان پذیری»آنها امری محتمل بود این مقاله بر آن است تا این حقیقت انکارناپذیر را مطرح سازد که اساسا هر منبعی در طبیعت،تا آنجا که به«عالم واقع»و«جهان حادث»مربوط میشود،امری«پایانپذیر»و تمام شدنی است اگرچه«مقیاس»آن فراتر از مقیاسهای در دسترس ذهن انسان باشد.این همان غفلتی است که انسان در بهرهبرداری از منابع کره خاکی و جهان پیرامون خود،با فرض «پایان ناپذیری»آنها،بدان دچار گشته و به موازات دستیابی به فنآوریهای جدید در بهرهبرداری سیری ناپذیر از منابع جهان،این ذنب لایغفر را همواره ادامه داده و اینک به یکباره متوجه شده است که پایداری جهان و پایداری توسعه،از جمله در قلمرو زندگی شهری و بهویژه در حملونقل شهرها،به خطر افتاده است. تلاش مقاله بر آن است تا اعتقاد به «محدودیت»منابع را نقطه آغاز حرکت در راستای حملونقل پایدار و پایداری شهرها مطرح سازد و بر این اساس گامهای عمدهء حرکت در این زمینه را،در قالب مفاهیم اصلی در تصمیمگیریهای استراتژیک حملونقلی،به عنوان شاخصهای اصلی و کلان حملونقل پایدار معرفی کند.این مقاله بهویژه بر آن است تا تلویحا«مدیریت خودبهخودی حملونقل شهرها»را که اینک در شهرهای ما به عنوان بارزترین ویژگی حملونقلی آنها مطرح میگردد، به عنوان حرکت در جهت عکس پایداری شهرهای کشور به نقدی ضمنی بکشد.
خلاصه ماشینی:
"5-شاخصهای پایداری حملونقل شهری اگرچه روند توجه به«پایداری حملونقل»از دههء 0591،تحت تأثیر و فشار کمپانیهای تولیدکنندهء اتومبیل،روندی ناپایدار،ناپیوسته،نامشخص و غیر شفاف داشته است اما برایند مجموعهء کنشها و واکنشها در این جریان،بهطور مستقیم و یا غیر مستقیم،به شکلگیری شاخصهایی منجر شده است که میتواند نهایتا به عنوان شاخصهای اصلی پایداری حملونقل،در دستور کار مدیریتهای حملونقل شهری-و از جمله (به تصویر صفحه مراجعه شود) شهرهای کشور ما-قرار گیرد.
2-5-«دسترسی» (Accessibility) به جای«حرکت» (Movement) از دیرباز«حرکت»،آن هم حرکت اتومبیل که ناپایداری محیط شهری را دنبال میکند،موضوع و هدف و مسئله اصلی مدیریت حمل ونقل شهری بود و این نگرش،همان مسابقهءشوم و پایان ناپذیر«اتو-اتو-اتو»(- اتومبیل-اتوبان-اتومبیل)را به دنبال داشت لکن از زمانی که«دسترسی»-آن هم دسترسی شهروندان به جای دسترسی اتومبیل-بین کاربریهای مختلف شهری مطرح گردید،چندین حرکت اساسی در راستای پایداری حملونقل برداشته شد: نخست:ساماندهی کاربریهای اراضی و تجدید سازمان فضایی شهری،به عنوان اصلیترین ابزار سامان -دهی و برنامهریزی حملونقل در مرکز ثقل توجه کارشناسان و مدیران حمل و نقل شهری واقع گردید و برنامهریزی و مدیریت همزمان حملونقل/کاربری زمین در دستور کار اصلی قرار گرفت."