خلاصه ماشینی:
"خردمند-و این همه فقط در رابطه با موسیقی و ادبیات است و چگونگی اصوات سازها و نغمه و همچنین همکاریهایی باید صورت گیرد که تاکنون آنطور که شاید و باید انجام نشده و اگر هم افرادی همت کردهاند و در این زمینه فعالیتی کردهاند،پراکنده بوده و همچون بقیه مقولات در دسترس اهل فن نیست؟ ستایشگر-نظر بنده این است،که در یک بنیاد چند پژوهشکده فعالیت میکنند که کارهای هر یک لازم و ملزوم یکدیگرند،مثلا پژوهشکده آزمایشگاه فیزیک و تشخیص صوت که امروز اهمیت آن در مراکز مهم موسیقایی اعم از مراکز سازشناسی و یا در بررسی هرگونه صدایی روشن است و متخصصین مربوط در آزمایشگاههای فیزیک صوت آخرین مراحل صداشناسی را انجام میدهند،اگر اشتباه نکرده باشم آنچه در کتاب«تاریخ تحول ضبط در ایران»به عنوان آزمایش و پیاده کردن اصوات از لولههای فتوگراف آمده در اینگونه آزمایشگاهها بررسی میشود.
خردمند-آیا تاریخچهای از مسیر ساخت و تحول سازهای ایرانی در دست است؟ ستایشگر-بله به صورتهای پراکنده و غیر منظم مطالبی موجود است،اما مسیر تحول سازها با سنجش و انطباق چند مورد قابل بررسی است مانند اشکال منقوش بر روی ظروف سفالی یا چینی یا سنگنبشتهها،و کتیبهها،و حجاریهای به دستآمده و بررسی نام و سوابق آنها(در مطالعه آثار خطی و چاپی گردآوری شده)و مطالبی که شعرا و نویسندگان راجع به آن گفتهاند برای مثال نقش چنگهای ابتدایی منقوش بر روی آلات مکشوفه و سنگنبشتهها، سخن متون یونانی و باستانی ترجمهشده به فارسی و متون موسیقایی و ادبی از نظم و نثر و توصیف فلان شاعر از مثلا چنگ که با روش علمی و با ترتیبی منظم میتواند انجام گیرد."