چکیده:
یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار بر روند پیشرفت تحصیلی دانشآموزان، درماندگی آموختهشده است. با عنایت به اهمیت این مسئله، هدف اصلی این نوشتار، بررسی نقش این پدیده در انگیزش و عملکرد تحصیلی دانشآموزان میباشد. در این نوشته، محقق با بهرهگیری از روش تحلیلی ـ استنباطی و با استفاده از منابع موجود، ضمن بررسی جایگاه انگیزش از دیدگاه مکاتب و نظریههای مختلف، در پی ارائه تبیین صحیح از انگیزش، درماندگی آموختهشده و ارتباط این دو با پیشرفت تحصیلی میباشد. از جمله یافتههای این مقاله این است که هرچند انگیزش نقش محوری در یادگیری دانشآموز دارد، اما ممکن است عملکرد وی را تحت تأثیر قرار دهد و این امر معلول عواملی همچون بعد عاطفی مدرسه، معلمان، کلاس درس، روشها و اهداف تدریس میباشد. به همین منظور راهکارهای مؤثری برای درمان معضل درماندگی دانشآموخته ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله سعی شده تا با استفاده از منابع و مستندات موجود و نیز بررسی تحقیقات انجام گرفته درباره موضوع، یافتههای حاصل از آنها مورد تفسیر و تحلیل قرار گیرد و عوامل و راهکارهای درماندگی آموختهشده و نیز ارتباط آن با انگیزش و پیشرفت تحصیلی فراگیران از آن استنباط گردد.
4 اگرچه در این مورد نمیتوان الگو و یا شیوه واحد و ثابتی را پیشنهاد کرد، اما مهمترین کاری که معلمان و مربیان باید انجام دهند این است که در برنامهریزیها و طرحریزیهای خود، نیازها، خواسته ها و علایق فراگیران را در نظر بگیرند تا بتوانند انگیزش و علاقه لازم را در آنان ایجاد کنند و خودشان نیز با زحمت و ناراحتی بیشتری مواجه نشوند.
فرایند دوم، نشان میدهد که چنانچه در آموزشگاه جو عاطفی مثبت و خوشایندی حاکم باشد، یعنی روشهای تدریس و تکالیف متناسب با سطح توانایی و عملکرد فراگیران بوده و رابطه معلم با شاگردان مبتنی بر صمیمیت و خوشرویی، و جو غیررقابتی و مبتنی بر تشویق در کلاس وجود داشته باشد، فراگیران از انجام آنها برآمده و احساس مثبتی نسبت به درس و آموزشگاه در آنها ایجاد میشود.
معلمان و دبیران باید هرچه بیشتر در جهت تغییر کلاسهای خود از ساختار رقابتی به ساختار غیررقابتی بکوشند و سعی در تقویت توانایی دانشآموزان داشته باشند؛ زیرا شکست موقعیت رقابتی، عواطف منفی قدرتمندی را فرامیخواند که به سوی فرد ناموفق جهتگیری شده است، و به دلیل آنکه رقابت الزامآ موقعیتی است که در آن تعداد بسیاری بازنده و تعداد کمی برنده هستند، تهدیدی برای عزت نفس و شکلگیری درماندگی آنها خواهد بود."