چکیده:
در این مقاله سخن از این است که چگونه میتوان قرائتهای گوناگون و بلکه گاه متعارض را با یکدیگر را جمع کرد؟آیا فقههای شیعه،قرائتهای هفتگانه را متواتر و معتبر دانستهاند؟ کدام یک از قرائتهای مشهور در نماز دارای حجیت است؟در صورتی که اختلاف قرائات در استنباط حکم شرعی مؤثر باشد،چه باید کرد؟ برای پاسخ گویی به این پرسشها ابتدا به معرفی اجمالی قرا سبعه و سبب شهرت قرائات آنان پرداخته شده و سپس دیدگاههای فقیهان شیعه در زمینه حجیت و یا عدم حجیت قرائات هفت گانه نقل و نقد گردیده است.در خاتمه ضمن ترسیم گونههای اختلاف قرائات برای شخیص قرائت صحیح،نظریات سه تن از صاحب نظران بزرگ قرآنی بیان شده است.
خلاصه ماشینی:
کار کرد و قرائات هفتگانه در فقه شیعه محمد تقی دیاری بید گلی1 چکیده در این مقاله سخن از این است که چگونه میتوان قرائتهای گوناگون و بلکه گاه متعارض را با یکدیگر را جمع کرد؟آیا فقههای شیعه،قرائتهای هفتگانه را متواتر و معتبر دانستهاند؟ کدام یک از قرائتهای مشهور در نماز دارای حجیت است؟در صورتی که اختلاف قرائات در استنباط حکم شرعی مؤثر باشد،چه باید کرد؟ برای پاسخ گویی به این پرسشها ابتدا به معرفی اجمالی قرّا سبعه و سبب شهرت قرائات آنان پرداخته شده و سپس دیدگاههای فقیهان شیعه در زمینه حجیت و یا عدم حجیت قرائات هفت گانه نقل و نقد گردیده است.
استادیار دانشگاه قم این است که اگر در مواردی به ویژه در قرائت نماز و یا آیات احکام دو یا چند نوع قرائت وجود داشته باشد،به طوری که اختلاف قرائات دگرگون کننده معنا و در نتیجه حکم شرعی متفاوت باشد،چه باید کرد؟در مواردی که قرائتهای گوناگون،معانی متضادی داشته باشد، چگونه میتوان به آن ملتزم شد؟کدامیک از قرائات را باید ترجیح داد و بر اساس چه معیار و ملاکی؟گروهی از دانشمندان عامه و شیعه بر اساس مفاد روایت«نزل القرآن علی سبعة احروف» قرائات سبع را متواتر و معتبر دانسته و برخی از دانشمندان شیعه نیز بر اساس مفاد روایت«اقرأ کما یقرء الناس»قرائتهای هفت گانه و مشهور را دارای اعتبار شمردهاند،گرچه تواتر قرائات را انکار نمودهاند.
سید محمد جواد حسینی عاملی در این باره ضمن گزارش اقوال فقها و ادعا اجماع علما بر تواتر قرائات سبع یاد آور میشود که بیشتر دانشمندان شیعه ب این نظرند که واجب است،قرائت طبق قرائات متواتر باشد و آن همان قرائت هفت گانه است.