چکیده:
بررسیهای لیتولوژی،سیستمهای زهکشی و ژئومورفولوژی حوضه آشکار ساخت که وجود سازندهای زمینشناسی،شرایط مساعد فیزیوگرافی همراه با کاربری غیر اصولی زمین از مهمترین علل ناپایداری دامنهها در این حوضه محسوب میشوند.این مسأله میتواند مشکلات عمدهای درآورد رسوب به پشت سد«تبارک آباد»و همچنین آثار تخریبی در شکونتگاههای روستایی هب دنبال داشته باشد.تغییر کاربری شدید زمین همراه با عوامل طبیعی و شرایط مساعد فیزیوگرافی،اقلیمی و لیتولوژیکی منجر به ناپایداری دامنهها در حوضه آبریز تبارک آباد شده است.وجود سازندهای تخریبی-مانند سازند «شوریجه»و«سرچشمه»که دارای لیتولوژی سست هستند-از جمله عوامل مهم در ایجاد اشکال تخریبی دامنه(حرکات تودهای تخریبی)در منطقه بوده ست.اهداف اصلی این مقاله عبارتند از نقش عوامل محیطی همراه با کاربری زمین در تشدید حرکات تودهای دامنه و همچنین بررسی مهمترین عوامل ایجادکنندهی ناپایداری دامنهها در حوضهی آبریز.علاوه بر آن بعضی از مهمترین فرمهای ناپایداری دامنهها در حوضهی آبریز.علاوه بر آن بعضی از مهمترین فرمهای ناپایداری دامنه توسط عملیات صحرایی شناسایی و بر روی نقشه علامتگذاری شدهاند.نتایج به دست آمده از
خلاصه ماشینی:
"د)کاربری نادرست زمین مانند شخم دامنههای پرشیب و افزایش تراکم شبکههای زهکشی روی دامنهها و تراسهای آبرفتی مجموعهی این عوامل منجر به اشکال متعددی از حرکتهای تودهای در حوضهی مورد مطالعه شده است ه هم میزان آورد رسوب به پشت سد تبارکآباد را افزایش میدهد و هم باعث تخریب و آسیب دیدگی سازههای عمرانی و سکونتگاههای روستایی شده است.
از این نظر کلید فرمهای ناپایداری دامنه در حوضه مورد مطالعه در سه گروه اصلی زیر تفکیک شده است: الف)لغزشها و لغزهها شامل لنداسلاید یا زمینلغزه،لغزشهای پلهای یا اسلومپینگ،رانشهای سنگی و مواد آواری ب)ریزشها مثل راکفالها،سقوط و واژگونی تخته سنگها و مخروطهای تالوس ج)جریانها شامل سولی فلکسیون،روانههای گلی و جریانهای زبانه مخروط افکنهها تحت شرایط خاصی امکان دارد لغزشها در اثر فعالیتهای انسانی به وجود آیند،از بین بردن جنگلها،احداث جادهها،سدها و هر اقدام دیگری که در سطوح شیبدار بدون آگاهی از دینامیک محیط انجام شود،همه از عوامل ناپایداری دامنهها و عامل وقوع لغزش به شمار میروند(بلاد پس281/3831/)اشکال ناپایداری دامنه در گروه اول به طور عمده شامل زمینلغزشها در ابعاد کوچک و متوسط است که در بخش غربی حوضه و منطبق با سازندهای شوریجه و سرچشمه شکل میگیرد.
جدول(3)-انواع فرمهای ناپایداری دامنه در ارتباط با نوع سازند و محل استقرار آبادی (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ:عملیات میدانی و عکسهای هوایی محسبات انجام گرفته در مورد تعیین تیپهای آب و هوایی حوضه حاکی از آن است که قسمتهای شمالی و شرقی حوضه دارای میزان رطوبت بسیار بیشتری نسبت به قسمتهای دیگر حوضه است و درنتیجه جریانهای گلی بهویژه سولی فلکسیونها در وسعت کوچک در نواحیای که دامنهها شخم زده شدهاند،گسترش یافتهاند."