خلاصه ماشینی:
"کار ویژه و مهم میترا در ادبیات متأخر زرتشتی قضاوت و دادگستری وی در مورد روانهای جهان دیگر است که با رشن -ایزد عدالت-همکاری میکند وی همچنین به عنوان سرور چراگاههای گسترده با اردویسور آناهیتا الهه همه آبها نیز همکاری دارد.
این رسم تا زمان حال نیز تداوم داشته است و همه ساله در سراسر هند به عنوان یک جشن مقدس در اولین روز ماه (1)-آناهیتا از ایزدان هند و ایرانی است که سابقه پرستش آن در ایران بسیار کهن است.
آیین میترا با رومیان و مذهب آنان در تماس قرار گرفت؛ترکیبی از عقاید پارسی و خداشناسی سامی که شامل عوامل مشخصی از آیین آسیای صغیر میشد به نظر میرسد میتراییسم از آیین و دین هیتیها نیز تأثیراتی پذیرفته است.
این که یونانیان هیچگاه به پرستش میترا نپرداختند،به نظر عجیب میرسد تنها میتوان به حدس دلایلی را یادآوری کرد: 1-نفرت یونانیان از ایرانیان 2-غرور و تعصب نژادی 3-ناتوانی روحی آنان برای درک و پاسخ به سمبولیسم خدایی 4-ناتوانی آنها در ارائه روشی که میتراییسم در آن وارد نشده باشد.
اما آیین میترا از آنجا که با حس شجاعت جنگجویان رومی همخوانی داشت،آنها را تحت تأثیر قرار داد به نظر میرسد تا قرن سوم میلادی هردوی این جریانات فرهنگ ایرانی به اتحاد و یکپارچگی رسیده باشند؛به عنوان نمونه افلاطون به همان میزان که از آیین زرتشت آگاهی داشت،از رموز آیین میترا نیز مطلع بود.
با این حال انتقال از میتراییسم به مسیحیت با انقطاع همراه نبود،چرا که اسطوره مسیح که جایگزین اسطوره میترا شده بود،با بن مایهای عمیق تحت عنوان Viz یا انسان کامل مرتبط گشته بود."