چکیده:
خود نیز بعضا به سرودن شعر پرداخته و به تألیف کتابهائی دراینباره همت گماشتهاند و فقهای عامه نیز از این بحث غافل نبوده و در کتب فقهی خود به طور مفصل ابعاد گوناگون این هنر را تجزیه و تحلیل نمودهاند.در محیطی که شعر رایجترین تجلی هنر بوده،اسلام این هنر را مورد توجه قرار داد و سورهای بنام شعراء اختصاص داد و در شش جای قرآن به این هنر توجه شایانی نمود. و ضمن یادآوری کژرویهای شعر جاهلی و نکوهش آن به خاطر پوچی و بیتعهدی،تاکید کرد که این محکومیت به خاطر محتوای اغواگری و گولزننده و تباهی آفرین اشعاری است که از بیایمانی سرایندگان آن نشأت گرفته. اسلام شعر را هرگز به عنوان هنر محکوم نمیکند چرا که اگر همین در اختیار افراد مؤمن و شایسته قرار گیرد،ارزشمند و به سود جامعه خواهد بود. پیامبر اکرم(ص)خود بارها به تجلیل از شاعران متعهدی چون حساس بن ثابت،پرداخت و تکریم امامان(ع)از همه و همه شاعران مانند دعبل، کمیت،حمیری و دادن هدیهها وصلههای ارزشمند،سه نشان از ارزش و اهتمامی است که دین و پیشوایان آن به شعر دادهاند،و فقهاء شیعه نیز که وارثان عام ائمه معصومین هستند ضمن پرداختن به بحث شعر و شاعری
خلاصه ماشینی:
"دلیل سوم شعر در روایات نیز مورد نکوهش قرار گرفته،در حدیث صحیح از عبد الرحمن بن حجاج از جعفر بن ابراهیم و از امام سجاد(ع)نقل کرده که فرمود رسول خدا«من سمعتموه ینشید الشعر فی المسجد فقولوا فض الله فاک انما نصب المساجد للقرآن» (حر عاملی،وسائل الشیعه،ج 3،ص 294)«هرگاه شنیدید که شخصی در مسجد شعر میخواند به او بگوئید خداوند دهانت را بشکند مسجدها جای قرآن است».
(همان) نقد دلیل چهارم بر فرض که بعضی از صحابه از سرودن و گفتن شعر دوری کرده باشند نمیتواند دلیلی بر عدم مشروعیت شعر باشد زیرا اعراض بعضی صحابه و عمل آنان حجیتی برای ما ندارد،آنچه برای مسلمانان حجیت و اعتبار دارد گفتار،عمل و تقریر پیامبر(ص)و ائمه معصومین(ع)است و چنانچه در مباحث قبلی گذشت پیامبر اسلام(ص)هم در گفتار و هم در عمل،شعر و شاعری را تأیید میکردند و به اصحاب خود مانند حسان بن ثابت دستور میدادند شعر بگوید و مشرکین را هجو کند؛حتی در برخی از صحاح اهل سنت اشعاری به پیامبر نسبت داده شده مثلا از قول سربازی در میدان جنگ نقل شده که وقتی پیامبر(ص)پایش برخورد کرد به زمین و انگشتش خونی شد فرمود: «هل انت الا اصبع رمیت فی سبیل الله ما لقیت» (ابن حجر،فتح الباری،ج 01،ص 856) در عیون اخبار الرضا آمده: روزی مأمون به علی بن موسی الرضا(ع)گفت:آیا تاکنون شعری سرودهای؟حضرت فرمود:بسیار."