خلاصه ماشینی:
"مبارزات با کشته شدن ناصر الدین شاه بدست یک طلبه جوان به نام میرزا رضا کرمانی شدت پیدا کرد و مردم به رهبری روحانیت بیدار،بر ضد سلطنت مطلقه قیام کردند و مراجع تقلید نامداری همچون حضرات آیات آخوند خراسانی و حاجی میرزا حسین نجل و ملا عبد الله مازندرانی در حوزه علمیه نجف و دیگر علمای بزرگ مقیم ایران مانند شیخ فضل الله نوری،سید محمد طباطبایی و سید عبد الله بهبهانی و دیگران با الهام از اسلام و به منظور ایجاد عدالتخانه و نابودی استبداد بپا خاستند و مشروطیت ایران را شکل دادند،گرچه مشروطه با خیانت افرادی چون تقیزاده و حیدر خان عمو اوغلو،به انحراف کشیده شد و شیخ فضل الله نوری به شهادت رسید اما روحانیت هرگز از صحنه بیرون نرفت و همچنان در صف مقدم مبارزه بود با کودتای رضا خان در 9921 مخالفت کرد و آیة الله سید حسن مدرس که در رأس آن بود به شهادت رسید.
امام راحل(ره)در این باره میفرماید: «در هر نهضت و انقلاب الهی علمای اسلام اولین کسانی بودهاند که بر تارک جبینشان خون و شهادت نقش بسته است،کدام انقلاب مردمی اسلامی را سراغ نکنیم که در آن حوزه و روحانیت پیش کسوت شهادت نبودهاند و بر بالای دار نرفتهاند و اجساد مطهرشان بر سنگفرشهای حوادث خونین به شهادت نایستاده است؟در 51 خرداد و در حوادث قبل و بعد از پیروزی،شهدای اولین از کدام قشر بودهاند؟خدا را سپاس میگذاریم که از دیوارهای فیضیه گرفته تا سلولهای مخوف و انفرادی رژیم شاه و از کوچه و خیابان تا مسجد و محراب و امامت جمعه و جماعات و از دفاتر کار و محل خدمت تا خطوط مقدم جبههها و میادین مین خون پاک شهدای حوزه و روحانیت،افق فقاهت را گلگون ساخته است."