خلاصه ماشینی:
3استاد شفیعی کدکنی در این مقاله سعی کردهاند براساس کتاب«یادداشتها»صدر الدین عینی4و از خلال آن کتاب به وضع ادبی ماوراء النهر تا پایان قرن 91 میلادی و همینطور مسئلهء استمرار ذوق و سلیقهء فارسی زبانان بیرون از مرزهای متأخر ایران نگاه بیفکنند(این کیمیای هستی،ص 41)ایشان در این مقاله،به نقل از صدر الدین عینی به اهمیت مقام حافظ و بیدل در زندگی مردم آن سامان بوده است و کودکان خواندن را با شعر حافظ آغاز میکردهاند.
این گفتار نیز که یکی از مهمترین گفتارها دربارهء حافظ است،ابتدا در کتاب موسیقی شعر5چاپ شده و بعد متولیان مجموعهء«حافظشناسی»6عینا آن را در جلد دوازدهم آن مجموعه چاپ کردند و در این کتاب مورد بحث ما سومین بار است که در اختیار علاقهمندان قرار داده میشود.
ایشان برای نمونه هشت مورد را ذکر میکنند تا کسی در چند و چون اصل تردیدی نداشته باشد(ص 6-55)مثلا در مورد ضبط یکی از کلمههای«قصه یا وصله»در این بیت حافظ: معاشران گره از زلف یار باز کنید شبی خوش است بدین قصهاش دراز کنید ضمن بیان اینکه چه نسخههایی کدام ضبط را برگزیدهاند،با توجه با قانون اصالت موسیقی،«قصه»را دارای تناسب بیشتری میدانند به خاطر[گ]در گره و[خ]در خوش که با[ق]در قصه قرب مخرج دارند و در مجموع هماهنگد با[ک]که در ردیف شعر تکرار میشود.
که ظاهرا این نوع تفسیر از خرقه سوختن منحصرا از روی همین بیت «طنز حافظ»یکی از مشهورترین مقالات استاد شفیعی کدکنی در زمینهء حافظ و عموما یکی از مهمترین مقالههای مربوط به حافظ و به ویژه طنز حافظ در چند سال اخیر است.