خلاصه ماشینی:
"بازشناسی قفقاز قفقاز جنوبی به عنوان یکی از مناطق بحرانزا همواره مطمع نظر قدرتهای منطقهای و بزرگ قرار داشته و با توجه به ویژگیهای خاص ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک قدرتهای بزرگ در جهت کسب منافع بیشتر این منطقه مورد توجه آنها بوده است.
ابر قدرتها در این منطقه بیشتر با میدان نبرد مواجه بودند تا دادوستد و بازار،طی سالهای 02-5191 و 49-1991،حمایت ترکیه از آذربایجان و روسیه از ارمنستان به خاطر اولویتهای استراتژیک آنها به آتش جنگ و کشتار کمک نموده است.
سناریوی نگرانکننده این است که دفعه بعد روسیه و ترکیه عضو ناتو،که هر دوی آنها طی پنج سال گذشته تعهدات نظامی خود را به ارمنستان و آذربایجان ثابت کردهاند وارد جنگ با یکدیگر شوند.
جنگ جدید در قره باغ تأثیر بدی بر حملونقل انرژی دریای خزر خواهد گذاشت:حتی بهطور غیر مستقیم،چون سرمایهگذاران خارجی ممکن است سرمایهء خود را از آذربایجان خارج کنند یا بهطور مستقیم احتمال حمله نیروهای ارمنی قره باغ به خط لوله باکو-جیهان،وجود دارد-خط لوله در نزدیکترین نقطه خود از سی کیلومتری شمال قره باغ عبور میکند-تمامی اینها میتواند انگیزه مضاعفی برای غرب (1).
چنانچه اعضای کنگره و طرفدار ارمنستان برنامههایشان را گستردهتر نمایند و به آذربایجان یا گرجستان سفر نمایند آنها باید ممنون باشند که ارمنیها دیگر در خلاء زندگی نمیکنند و هیچگاه همسایگان خود را نادیده نمیگیرند و اگر صاحبان شرکتهای نفتی شروع به لابی با رهبری آذربایجان جهت سازش با ارمنستان نمایند،میتواند سرمایهگذاریهای بلندمدت آنها را که منجر به تحکیم صلح و ثبات میگردد تضمین نماید."