چکیده:
متن زیر تلخیص دقیقی از گفتوگوی روزنامه ایران با آقای شبستری
درباره کتاب جدیدالانتشارش با نام نقدی بر قرائت رسمی از دین میباشد. منظور
ایشان از قرائت رسمی، قرائت فقهی ـ حکومتی است که در حوزه حکومت و سیاست
با زبان تکلیف سخن میگوید. در عصر مدرنیته، به دلیل وجود گزینههای مختلف
سیاسی و اجتماعی، باید از «حق» انتخاب سخن گفت، نه از تکلیف. تنها پیام سیاسی
و اجتماعی دین اسلام این است که عدالت باید تحقق پیدا کند. احکام معاملات و
سیاسات در قرآن و سنت، تاریخمند بوده و تنها مصالح موقت آن عصر یا محیط را
تأمین میکرده است. مقتضای مسلمان زیستن ما در عصر حاضر این است که حقوق
بشر را بپذیریم و آن را اساس سازماندهی اجتماعی خود قرار دهیم.
خلاصه ماشینی:
"اگر کسی معتقد باشد که خداوند حقایق و ضوابطی را برای حیات فردی و اجتماعی انسان فرو فرستاده و در عین احترام به اندیشه و تجربه انسانها، آنان را ملزم به رعایت آن اصول کند و مؤمنان را فراخواند که برنامههای خود را به گونهای طراحی یا گزینش کنند که در چارچوب ارزشهای دینی و برای رسیدن به آرمانها و اهداف مسلم اسلامی باشد، چگونه این اعتقاد به «گسست میان خدا و انسان» میانجامد و «هر معرفتی از اعتبار اصیل میافتد» و بالاتر اینکه «انسان متلاشی میشود» [ !؟] آیا تجربه دو دهه گذشته در جمهوری اسلامی و گسترش دانشگاهها و مراکز علمی و پژوهشی نوین و بهرهگیری از مدرنترین اندیشهها و ابزارها کافی نیست که این سخن را ابطال نماید؟ انصافا آیا کسی تا کنون چنین سخنی را از بزرگان دین و فقاهت یا از متولیان نظام جمهوری اسلامی شنیده است؟ 4.
ایشان کلیه احکام معاملات و سیاسات را غیرثابت میداند و آنها را «قضایای خارجیهای که تنها مصالح و مفاسد موقت آن عصر و سرزمین را تأمین میکرد»، میشمارد و حتی برای احکام عبادی نیز هیچ ثبات و اعتبار ابدی قائل نیست، بلکه معتقد است که «مجموعه احکام، شعائر، مفاهیم و ارزشهای دینی همگی باید مولود و تابع تجربه سخن گفتن خداوند از طریق سنت دینی با مردم جامعه» باشد و تصریح میکند که «آنچه عامه مردم به صورت مفاهیم و ارزشها و احکام عبادی و شعائر به آن پایبندی نشان میدهند، باید از تجربه ______________________________ 1."