نظرگاه: هویت تاریخی ایرانیان

"اما اندیشه‌های برتر ایرانیان نسبت به اقوام غالب و تجارب مدنی‌ و فرهنگی ایشان،اگرنه در قالب موجودیت مستقل و متمرکزی‌ به نام ایران،اما در حفظ یاد و خاطره ایرانیت و پیش شرطهای‌ فرهنگی و تمدنی آن مؤثر واقع شد و همین خاطرات محفوظ بود که در بخشی از تاریخ عهد اسلامی،همچون عهد حاکمیت‌ ایلخانان،حدود و ثغور پیشین ایران و بیگانه‌ستیزی خاص آن را احیا کرد و با مدارای دینی خاصی خود زمینه‌های نوزایی فرهنگ‌ و مدنیت ایرانی را-علی رغم سلوک اولیه در دوران هجوم- هموار نمود،و مهم‌تر در عهد صفویان که حدود و ثغور عهد ایلخانی را در پرتو حکومتی متمرکز و متداوم و مذهبی،نقش‌ هم‌گرایی را در میان رعایا فراهم کرد و راه احیا و استمرار هویت‌ ایرانی را هموار نمود،از عهد صفویان تاکنون،این معنا از ایرانیت‌ همچنان محفوظ مانده و تنها در وجوه سیاسی دگرگون شده‌ است. همبستگی قومی با ملی در نتیجه تمایز و البته‌ تعامل میان اقوام و ملل نمود پیدا می‌کند و البته تحت تأثیر موقعیت سوق الجیشی ایران اغلب جهت‌گیری‌های تمایزجویانه‌ اقوام ایرانی مبتنی بر رویارویی و مجادله برای خودی کردن‌ ادب ایرانی و نوعی رویکرد اسطوره‌ای و حماسه‌ای مبتنی بر ارج نهادن به گذشته همراه بوده است با تمام فرازونشیب‌های‌ تاریخی موفق عمل کرده است که همه اقوام غیر ایرانی،در ادوار مختلف،بستر و فضای فرهنگی حاکم بر ذهب و عمل اقوام‌ ایرانی را پذیرفته و ایرانی شده‌اند."

هویت ، ایران ، هویت تاریخی ایرانیان ، قومی ، هویت ملی ، حکومت ، ساسانیان ، سیاسی ، دین ، مدارای