چکیده:
«تئولوژی» امروزه در لغت به معنای علم کلام یا الهیات است؛ ولی منظور
نویسنده از این واژه، «خداشناسی» به وسیعترین معنای آن است. ویلیام چیتیک
که یکی از محققان بزرگ در عرفان ابنعربی است، این سخنرانی را در کنفرانسی با
همین عنوان ایراد کرده است. او معتقد است که توسعه مفهومی غربی است که با
معارف اسلام و سایر ادیان الهی در تنافی است.
خلاصه ماشینی:
"مسلمانان با پرداختن به توسعه نشان میدهند که از تلاش برای درک تاریخ خویش بر پایه اسلام انصراف یافتهاند؛ زیرا اصطلاح «توسعه» از بیرون از دایره مفاهیم اسلامی اخذ شده است.
اگر میخواهیم جامعه را بر حسب تعابیر اسلامی بشناسیم، لازم است آن را به میزانی که نشان از خدا دارد درک کنیم و اگر انسانها برآنند که براساس خطمشی اسلامی بیندیشند، این خطمشی باید مطابق با آن بخش از تعالیم اسلامی باشد که راه رسیدن به آیندهای مطلوب را تبیین میکند.
همواره در عالم دو گرایش اصلی وجود دارد که در ساحتهای طبیعی، اجتماعی و فردی ظاهر میشود: یکی توحید است که اشیا را به یکدیگر میپیوندد و بنای وحدت، عدالت، هماهنگی و توازن را استوار میدارد و دیگری شرک است که موجب تفرقه، پریشانی و اغتشاش میگردد.
این نکته غالبا مورد توجه قرار گرفته که به رغم دعاوی دانشمندان در خصوص بیطرفی شناسایی علمی جدید، اساس این علم، شناسایی برای سلطه و تصرف است.
2. با این حال، نویسنده برای نفی توسعه و تمدن و ضرورت بازگشت به ارزشهای اسلامی، مکررا به این نکته توجه داده است که واژه «توسعه» و مفاهیم مشابه آن در قرآن و سایر متون دینی یافت نمیشود.
باید بررسی کرد که آیا اصول و ارزشهای دینی هرگونه توسعه مادی و تمدن بشری را نفی میکند، یا تنها با گونهای از آنها که بر پایه مادیت و لذتجویی شکل گرفته و صرفا به دنبال تأمین و تشدید خواهشهای نفسانی است مقابله میکند."