چکیده:
سالمندی و مسائل مربوط به آن یکی از مهمترین مولفههای تشکیل دولت رفاه در دوران معاصر است.کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه برنامههای رفاهی ویژهای برای جمعیت سالمند دارند.جمعیت کشور ایران نیز به واسطه پیشرفتهای پزشکی،بالا رفتن امید زندگی، کاهش نرخ موالید و...در مرحلهگذار از جمعیت جوان به جمعیت سالخورده است و در سال های آینده ساخت سنی جمعیت به یک ساخت جمعیتی پیر یا سالخورده تبدیل خواهد شد. بنابراین سیاستگذاری و برنامهریزی برای جمعیت سالمند،مستلزم شناخت ابعاد مختلف آن است.این مقاله،ابتدا پدیده سالمندی و سپس،با تأکید بر سرشماری 1385،ویژگیهای جمعیتی،آموزشی،اقتصادی و رفاهی جمعیت سالمندان را مورد بررسی قرار میدهد.
خلاصه ماشینی:
"جدول شماره 1:تعداد،درصد و نسبت جنسی جمعیت سالمندان(56 ساله و بیشتر)در ایران برحسب سرشماریهای 5831-5531 (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به این که معمولا امید زندگی در مردان کمتر از زنان میباشد انتظار میرود که تعداد مردان کمتر از زنان باشد اما براساس اطلاعات ارایه شده در جدول شماره 1،چنان چه مشاهده میشود نسبت جنسی برای تمام سرشماریها بیش از 001 میباشد یعنی تعداد مردان سالمند بیشتر از زنان سالمند است،که از دلایل آن میتوان به بالا بودن میزان مرگ و میر زنان در دهههای گذشته مخصوصا بدلیل مرگومیرهای ناشی از زایمان و بالا بودن میزان مهاجرپذیری کشور که عمدتا مردان میباشند،اشاره نمود.
در زمینه برخورداری از تحصیلات رسمی نیز شاهد وجود تفاوتهایی در بین زنان و مردان به تفکیک مناطق شهری،روستایی و غیرساکن هستیم که در جدول زیر نمایش داده شده است: نمودار شماره 3:نسبت باسوادی سالمندان برحسب جنس و مناطق-سرشماری 5831 (به تصویر صفحه مراجعه شود) از جمعیت 56 ساله و بیشتر تعداد 77748 نفر دارای تحصیلات دانشگاهی میباشند که توزیع نسبی سطح تحصیلات آنان طبق نمودار زیر میباشد: نمودار شماره 3:توزیع نسبی دانشآموختگان دانشگاهی 56 ساله و بالاتر برحسب سطح تحصیلات(سرشماری سال 5831) (به تصویر صفحه مراجعه شود) ویژگیهای اقتصادی سالمندان هرچند میزان اشتغال سالمندان نسبت به دهههای قبل کاهش یافته ولی به دلایل مختلف در ایران شاهد حضور فعال سالمندان در عرصه فعالیتهای اقتصادی هستیم."