چکیده:
«من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة»؛به راستی تکان دهندهترین حدیثی است که دربارهی امامت مطرح شده است.مسائل اصلیای که این مقاله عهدهدار پاسخ بدانهاست عبارتند از:
1)معرفت امام به چه معناست؟
2)ارکان معرفت امام چیست؟
3)یک مسلمان چه باید بکند تا معرفت امام برای او تحقق یافته و مرگ جاهلیت شامل حالش نشود؟
4)رابطهی معرفت امام با اعمال چیست؟شرط قبولی اعمال است یا صحت یا هر دو؟
5)رابطهی معرفت امام با ایمان چیست؟
6)آیا معرفت امام شرط نجات است؟
این جستار را میتوان به دو بخش تقسیم کرد؛بخش نخست به تبیین دقیق مبحث معرفت امام و ارکان و لوازم آن،با اتکا به برخی آثار وزین و موثق اعتقادی شیعه،اختصاص دارد و بخش دوم به برخی احادیث مهم در خصوص مبحث معرفت امام و تفسیری که استاد مطهری قدس سره در خصوص آن احادیث ارائه نمودهاند،با اتکاء به سخنان خود استاد،اختصاص دارد.در بخش نخست آمده است که منظور از معرفت امام،شناخت شناسنامهای نیست،بلکه ارکانی دارد که عبارتند از:اعتقاد به وجوب اطاعت از امام، اعتقاد به گواه بودن امام،عقیده به باب الله و سبیل الله بودن امام،اعتقاد به علم الهی امام،اعتقاد به مفسر حقیقی وحی بودن امام،اعتقاد به رکن توحید بودن امام،اعتقاد به عصمت امام و به راستی مهم،اعتقاد به ضرورت دوستی و محبت امام.در بخش دوم به آراء استاد مطهری قدس سره در خصوص جایگاه معرفت امام در تفکر شیعی و رابطهی آن با ایمان و عمل و مقولهی نجات پرداخته شده است.در خصوص مسألهی نجات،استاد مطهری قدس سره مباحث در خور توجهی دارند که با برخی مباحث کلامی جدید گره خورده است.ایشان در این خصوص،هم با اتکا به روایات،بحثی درون دینی را مطرح مینمایند و هم با اتکا به برخی سخنان ابن سینا و ملا صدرا بحثی فلسفی را ارائه مینمایند.
خلاصه ماشینی:
"2)مسلم بن حجاج به سند خود از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده است که فرمود:
3)ابن حیان به سندش از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل کرده است که فرمود:«من مات و
4)طبرانی به سندش از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده است که فرمود:«من مات و
مرحوم صدوق قدس سره با این عبارت که واجب است مسلمانان معتقد باشند که امام
جناب صدوق قدس سره به ارکان توحید بودن امامان علیهم السلام به عنوان لازمهی دیگری بر معرفت امام تصریح میفرماید.
رکن هفتم از معرفت امام از لسان صدوق قدس سره به این تعبیر است که:«واجب
پیامبر صلی الله علیه و آله وارد شده است که دوست داشتن ائمه علیهم السلام علامت ایمان مسلمانان
حضرت امام راحل قدس سره به صراحت بیان میدارند این که ولایت و معرفت امام
ایشان همچنین از امام صادق علیه السلام نیز حدیثی به این مضمون نقل مینمایند که
امام علیه السلام فرمود:بسیار بد است برای شما که چیزی را که از ما نشنیدهاید از پیش
میشود این است که آیا فقط شیعه اهل نجات است و آیا معرفت امام و ولایت
امام شرط نجات است و کسی از غیر این راه از ناحیهی خداوند متعال پاداش
روایت از این قرار است که یعقوب بن شعیب گفت:از امام صادق علیه السلام پرسیدم
امام علیه السلام با این بیان میخواهند بفهمانند که غیر اهل ایمان از نظر این که خدا پاداش میدهد یا نمیدهد در حکم مستضعفین
همچنین استاد مطهری قدس سره معتقد است که دین حق در هر زمانی یکی بیش"