چکیده:
در دهه های اخیر برخی جریان های فکری نیرومند، بار دیگر هرمنوتیک را به عنوان نظریه یا علم تاویل مطرح نمودند، به طوری که آن را دارای پتانسیل تاثیرگذاری بر علوم انسانی از جمله تعلیم و تربیت می دانند. در این مقاله دیدگاه هرمنوتیکی هایدگر مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به محوریت مقوله فهم در مباحث هرمنوتیکی، هایدگر با نگاه فلسفی به فهم و مرتبط ساختن آن با وجود و تبیین شرایط وجودی حصول آن از هرمنوتیک روش شناسانه دیلتای فاصله گرفته و هرمنوتیک فلسفی را طرح ریزی نموده که در این تحقیق تاثیر آن بر تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار خواهد گرفت. ایده اصلی در هرمنوتیک فلسفی هایدگر، رساندن تربیت شونده به فهم به گونه ای است که وی به امکان های وجودیش برای هستی و در متن زیست جهانی که در آن زندگی می کند، برسد. معلمان نیز بایستی با ایجاد فضاهای باز و اعتماد متقابل هم تفکر دانش آموز را بپذیرند و هم آن را به چالش بکشند و به دانش آموز کمک نماید که به آن چه صدای تفکر می دهد، گوش فرا دهد. این روش، آشکارا از نظام تعلیم و تربیتی که چیزی جز آموزش در آن نیست فاصله می گیرد.
خلاصه ماشینی:
"بنابر این از نظر هایدگر ادراک فهم،وصفی اضافی بر دازاین نیست،بلکه فهمیدن امری وجودی و یکی از حالات وجود خود دازاین،یعنی بیان دیگری از همان"در-جهان-بودن"اوست.
در این دیدگاه بهویژه دیدگاه هایدگر که بر فهم معنا تأکید میورزد معلم باید در پی تفهیم معنای پدیدهها توسط دانشآموزان باشد نه تبیین مکانیکی آنها،برای تسریع در فرایند تعلیم و تربیت دانشآموزان باید نگرش معناکاو(تفهیمی)داشته باشد نه نگرش علتکاو(تبیینی)به شیوه علوم طبیعی،از نظر دیدگاه هرمنوتیکی جریان ارتباط معلم و شاگرد برای یادگیری باید فکورانه و به دور از هرگونه سلطه و تحمیل باشد.
تدریس و یادگیری از دیدگاه هایدگر دیدگاه هرمنوتیکی با نگاهی متفاوت به فرآیند تعلیم و تربیت اعتقاد دارد که دانش و حقیقت به وسیله افراد ساخته میشود بنابر این خارج از ذهن انسان وجود ندارد.
روش دیگری که در دیدگاه هرمنوتیکی هایدگر در زمینهی تعلیم و تربیت مطرح است روش درونگری،دقت و تأمل در حالات درونی به منظور شناخت این حالات،یافتن ریشهی پیدایش آنها و پیبردن به ارتباط حالات مختلف درونی است.
با تأکید بر تأمل و تعمیق به منظور بهدست آوردن آمادگی برای داوری و قضاوت،دربارهی فهمهای دانشآموزان از مفاهیم، قبل از شریکشدن فهم خودش از آن مفاهیم جست و جو میکند و همچنین زمان را برای دانشآموز فراهم مینماید تا با سفری هیجانانگیز و مشکل،به ناشناختهها و به وسیلهی آنچه در آگاهی ما در مراحل ابتدایی است اما هنوز جا دارد که بیشتر شناخته و به پیش رانده شود،روابط را بنا کنند و استعاره خلق نماید."