چکیده:
جهانی شدن 1 ، پدیدهای جدید است، و سابقه آن به سالهای پس از جنگ جهانی دوم باز میگردد.از این رو، پس از جنگ گامهای عملی فراوانی برای تحقق جهانی شدن برداشته شد که یکی از آنها، تأسیس موافقتنامه عمومی تعرفه و تجارت معروف به«گات» 2 در سال 1326(1947)و سپس«سازمان تجارت جهانی» 3 در سال 1357(1996)است.بنابراین، این دو سازمان بخشی از فرایند جهانی شدن هستند که در عرصه اقتصاد جهان خود نمایی میکنند و به علت جهان مشمولی، همه کشورهای جهان مجبورند به این روند ملحق شوند و یا درباره آن بیندیشند.مقاله حاضر، بخشی از این فرایند جهانی را با تأکید بر کشور ایران، مورد بررسی قرار میهد.
خلاصه ماشینی:
"عضویت ایران در این سازمان چند سؤال زیر را به ذهن میآورد که:اولا؛آیا طرح در خواست عضویت در W T O و یا پذیرش این تقاضا در شورای عمومی W T O به معنای الحاق قطعی به آن و گشودن فوری بازار داخلی به روی کالاها و خدمات خارجی است؟ثانیا؛با صرف نظر از معایب و منافع پیوستن به W T O ، ایران چه اقداماتی را برای الحاق به آن انجام داده است؟و نیز، چه اقداماتی را باید انجام دهد؟در این نوشتار ما در صدد پاسخگویی به این دو سؤال در چارچوب موضوعات زیر هستیم؛اما قبل از آن، باید دید گات و سازمان تجارت جهانی چه هدفهایی را تعقیب میکند و عمکردش چگونه است؟اهداف و ارکان گات و سازمان تجارت جهانیجنگ جهانی دوم به اقتصاد کشورهای جهان لطمه زد و اغلب آنها را با مشکلات جدی در عرصه تولید و بازرگانی مواجه ساخت.
سپس گروه کاری، مطالعه رژیم تجاری کشوری متقاضی را-که از سوی همان کشور تهیه و تدوین شده است-و نیز کار بررسی میزان انطباق اقتصاد آن کشور، با 2200 ماده W T O -که مجموعه شرایط عضویت یک کشور در سازمان تجارت جهانی را مشخص میکند-آغاز مینماید.
2 شاید به این علت، ایران از سال 1370 و 1375-که به فکر عضویت در گات و سازمان تجارت جهانی افتاد-گامهایی در جهت تطبیق تدریجی قوانین اقتصاد و تجارت داخلی با مقررات آن دو سازمان، و نیز گشودن بازار داخلی به روی کالا و خدمات یا حرکت به سوی آزادسازی تجارت، ایجاد رقابت و جرح و تعدیل در مقررات بازرگانی، و در یک کلام؛حذف موانع غیر تعرفهای چون؛یارانه و نیز حرکت به سوی رفع موانع تعرفهای را آغاز کرد که از جمله میتوان موارد ذیل را نام برد:(1)."