خلاصه ماشینی:
n 42(narI ترانزیتی از تنگههای بینالمللی یا بهرهبرداری از منابع غنی بستر دریاها در خارج از محدوده حاکمیت ملی کشورهای ساحلی و سایر مواردی که صرفا جنبه قراردادی دارد، بشوند یا خیر؟ بطوریکه خواهیم دید عبور زیر دریائی از تنگههای بینالمللی در حالت غوص و یا پرواز از فراز آبهای تنگهها امتیازاتی است که صرفا در چهارچوب مذاکرات کنفرانس سوم حقوق دریاها به کشورهای عضو کنوانسیون داده شده و بعضا مغایر عرف متداول بینالمللی است؛از جانب دیگر دستیابی به چنین امکانات و امتیازاتی برای گسترش ناوگان عظیم امریکا در چهارچوب موازنه وحشت اتمی، حیاتی است.
4 تحلیل حقوقی مواضع اعلام شده در ارتباط با کشورهای ثالث یک نکته قابل تذکر در رابطه با ماهیت کنوانسیون حقوق دریاها و امتیازات و تعهدات ناشی از آن، این است که در طول سالهای مذاکره برای دستیابی به متن واحد، فرض بر این بود که کلیه کشورهای عضو ملل متحد اعم از غنی و فقیر، کوچک و بزرگ، شمال و جنوب صرف نظر از هر گونه ایدئولوژی و گرایشهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، به آن خواهند پیوست و مشمول مقررات آن خواهند شد.
موضع رسمی ایران در ارتیاط با ماهیت کنوانسیون کا در بالا به آن اشاره شد با امعان نظر به اینکه ممکن است برخی کشورهای ثالث غیر عضو با استناد به«طبیعت تقنینی»و نیت تدوین عرف موجود یا رویه جاری بعضا مدعی برخورداری از حقوق و امتیازات مدون شده در آن باشند، طوری بیان و اعلام گردید که این مفر احتمالی تفسیری مسدود گردد؛لذا در آنجا به جنبههای قراردادی موضوع در چهارچوب«بدهبستان»که شاخص روابط آزاد دولتهای حاکم در جامعه بینالمللی است اشاره گردیده که نکته بسیار سنجیده و دقیقی به حساب میآید.