چکیده:
با توجه به رسالتهای اساسی دانشگاه(عمدتا شامل آموزش، تحقیق و پژوهش،انتشارات و ایجاد فرهنگ مکتوب،ارائه خدمات علمی و مشاورهای به جامعه و رشد حرفهای)،مدیران دانشگاهی نقش اساسی و راهبردی در تحقق این رسالتها دارند و برای رسیدن به این مهم میتوانند از سازوکار برنامهریزی برای هر مقوله کمک بگیرند.در این مقاله سعی شده است تا نقش مدیران دانشگاهی به ویژه در تحقق رسالتهای دانشگاه در امور برنامهریزی کلان آموزشی،پژوهش،انتشارات،ارائه خدمات علمی و مشاورهای به جامعه و رشد حرفهای و همچنین خودارتقایی کیفی و اعتباردهی دانشگاه تبیین شود.در این راستا الگویی(چارچوب ادراکی)معرفی میشود که در آن به شکلی نظاممند امر برنامهریزی برای تحقق رسالتهای تعیین شده و ارتقای کیفی و اعتباردهی به صورت مداوم صورت میگیرد.
خلاصه ماشینی:
"-شاخصهای عملکردی دانشکده شامل تعداد کل فارغ التحصیلان،تعداد پذیرفتهشدگان در دورههای کارشناسی ارشد و دکترا،شاخص نسبت دانشجو به استاد و کارکنان،ارزش افزوده،شاخص نرخ بازگشتپذیری فردی و اجتماعی،شاخص میزان افت تحصیلی،شاخص اشتغال فارغ التحصیلان 5 سال پس از پایان تحصیلشان،شاخص ارزیابی دیگر نهادها از دانشگاه، شاخص تعداد دانشجویان پژوهشگر،شاخص تعداد اختراعات، اسناد رسمی و انتشارات،شاخص کیفیت و نوع تحقیقات و شاخص درآمد پژوهشی،این شاخصها را میتوان در شکل شماره یک نشان داد: با توجه به مراحل بالا میتوان اذعات نمود که برای تحقق هرکدام از رسالتهای دانشگاه فرایند برنامهریزی ذکر شده را میتوان اجرا کرد،منتهی مواد و محتوی آن ممکن است متفاوت باشد.
از سوی دیگر برای ارتقای کیفی رسالتهای آموزش عالی از سازوکار اعتباردهی (با توجه به اهداف آن)به شرح زیر میتوان استفاده کرد: برای رشد حرفهای از طریق کمک به دانشجویان؛برای ارتقای خدمات علمی و مشاورهای از طریق رفع فشارهای روانی بیرونی و درونی؛برای ارتقای انتشارات از طریق تأیید مطالب که اساسا در فرایند اعتباردهی توجه و تأکید زیادی بر آن میشود؛ برای ارتقای پژوهش و تحقیق از طریق تأیید یا اصلاح معیارها؛و برای آموزش از طریق اجرای آزمایشی برنامههای آموزشی و درسی به ارتقای کیفی میتوان دست یافت.
یکی بهبود اوضاع (Improve) و دیگری درگیر شدن با اوضاع (Involve) طرفداران این روش معتقدند که هدف تحقیق عملی بهبود عمل،ادراک عمل توسط کارورزها یا توسعهء حرفهای (Professional development) و سرانجام بهبود شرایط و اوضاعی است که عمل در آنها انجام میگیرد(همان،ص 49-47) بدین ترتیب،مدیران دانشگاهی و مراکز آموزش عالی میتوانند برای بهبود کیفیت و ایجاد سازوکار خودارتقایی کیفی بهگونهای نظاممند از اقدامپژوهی استفاده کنند."