چکیده:
از دیرباز کوچ نشینی یکی از شیوههای زندگی در ایران محسوب شده و جامعه عشایری یکی از جوامع کشور به حساب میآمده است.عشایر ایران متشکل از ایلات،طوایف،تیرهها،قبایل و...هزاران سال است که بر اساس مبانی اکولوژیکی با سادهترین روابط اجتماعی و شیوه اقتصادی همواره با اصالتهای فرهنگی به زندگی در ییلاق و قشلاق تن در داده و در طول تاریخ پربار و پرماجرای ایران پیوسته از حدود و ثغور این کشور پاسداری و دفاع کردهاند و در جدال بیامان با بیگانگان و دشمنان داخلی و خارجی در صحنه ملی حضور مؤثر داشته است.
این نوشته با استفاده از روش تاریخی کوشده است تا ضمن بررسی دقیقتر ویژگیهای اجتماعی و فرهنگی عشایر ایران،با استناد به مدارک،شواهد وکتب تاریخی،نقش نظام عشایری را در حکومتهای ایران،در مبارزه بیامان آنها با بیگانگان و استعمارگران و نقش سازنده آنها در جنگ تحمیلی و عشق و علاقه آنان را به انقلاب اسلامی به رشته تحریر درآورد،درخاتمه در راستای استراتژی توسعه جامعه عشایری به عنوان«ذخائر انقلاب»راهبردهایی را ارایه نماید.
خلاصه ماشینی:
"لذا همین سلسله مراتب ایلی، مدیریت و نظام و تشکیلات سیاسی است که ایلات و عشایر را در طول تاریخ در مقابل دشمنان مشترک و دسته جمعی متحد کرده است(1 ص 63-177)به همین علت داشتن رویحه رزمندگی از مهمترین ویژگیهای اجتماعی-اخلاقی عشایر است،لذا میتوان گفت عشایر ایران از دیر زمان به خاطر مبارزه دائمی با مخاطرات طبیعی و انسانی و انضباط پذیری ایلیاتی،مردمانی ستیزهگر و جنگجو بوده و به سبب داشتن روحیه وطن پرستی،شهامت و غیرت چه در غالب نیروهای سپاهی،لشگری و چه به صورت عشایر کوچرو مشهور بوده و پیوسته از مرزهای سیاسی کشور حفاظت کردهاند و در واقع به علت همین ظرفیت بارز جنگجویی،دلاوری،دشمنشکنی و طبیعت تسلیم نشدنی آنها بوده است که همیشه عزم لشکرکشان بزرگ غیر ایرانی برای تسخیر مواضع بلند و غالبا دور از دسترس آنها سست شده و یورشهای آنها با شکست و ناکامی روبرو شده است(8 ص 59).
ضرورت توجه بیشتر به عشایر به عنوان ذخائر انقلاب: با توجه به اینکه عشایر،از نظر تاریخی و شرایط جغرافیایی اغلب در مناطق کوهستانی و مرزی زندگی کرده و بومی منطقهاند و از جغرافیای محلی و منطقهای و بویژه گذرگاهها اطلاع کافی دارند و با عنایت به اینکه فرد عشایری پرطاقت و با استقامت بوده ضمن داشتن روحیه،انضباط پذیری در اثر مبارزه دایمی با خطرات طبیعی،انسانی جنگجو و ستیزهگر است،در دفاع از امنیت کشور اسلامی توانها و پتانسیلهای با ارزشی را نشان میدهد که با برنامهریزی صحیح میتوان از این امکانات در صورت نیاز به نحو احسن استفاده کرد."