چکیده:
بسیاری از مراتع کشور در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارند و حفاظت و استفاده صحیح از منابع آبی موجود اهمیت زیادی دارد. کمبود آب، یا زیادی آن و یا عدم دسترسی به آن در مرتع به استفاده غیر صحیح از این منبع با ارزش منجر خواهد شد. هدف از این بررسی تعیین شایستگی مرتع با در نظر گرفتن دسترسی دام به منابع آبی با استفاده از تکنیک سیستم اطلاعات جغرافیایی است. برای همین منظور بعد از انتخاب منطقه مورد مطالعه در منطقه فریدونشهر واقع در دامنههای زاگرس مرکزی ایران، با استفاده از نقشههای توپوگرافی 50000: 1، نقشههای رقومی 25000:1 و همچنین بازدیدهای صحرایی از منطقه، محدوده اراضی مرتعی از سایر کاربریها تفکیک گردید. بعد از بررسی پوشش گیاهی، تیپبندی پوشش به روش فیزیونومیک- فلوریستیک(Physiognomic-Floristic System) انجام گرفت و برای تمامی منابع آبی موجود در منطقه، مختصات جغرافیایی به وسیله دستگاه GPS ثبت شد. در محیط نرم افزار GIS پس از تهیه نقشه DEM منطقه، نقشه شیب تهیه گردید. برای تهیه نقشه نقاط همفاصله از منابع آب، ابتدا موقعیت منابع آب به صورت یک نقشه نقطهای تهیه گردید و سپس با توجه به موقعیت منابع آب در سامانهای عرفی، نقاط همفاصله از منابع آب در هر سامان عرفی تهیه شد. در نهایت نقشه نقاط همفاصله از منابع آب تمام سامانهای عرفی با هم جمع شد و نقشه نقاط همفاصله از منابع آب برای کل منطقه تهیه گردید. بر اساس نتایج بدست آمده از مدل شایستگی فاصله از منابع آب حدود 81/13144 هکتار (معادل 64/71 درصد) از مراتع منطقه در طبقه شایستگی خوب (1S)، 11/4684 هکتار (معادل 53/25 درصد) در طبقه شایستگی متوسط (2S)، 25/517 هکتار (معادل 81/2 درصد) در طبقه غیر شایسته و هیچ سطحی از اراضی منطقه در طبقه شایستگی کم (3S) قرار نگرفت. به طور کلی از نظر منابع آب مشکل جدی در منطقه مشاهده نشد، فقط در برخی مناطق دوری از منابع آب و شیب زیاد سبب کاهش و یا محدودیت شایستگی منابع آب گردید.
خلاصه ماشینی:
"فواصل تعدیل شده از منابع آب (متر) برای گوسفند در طبقات شیب صفر تا 60 درصد (2) طبقات شایستگی شیب (درصد) 10-0 30-10 60-30 <60 1 S 3400-0 3000-0 1000-0 N 2 S 5000-3400 4800-3000 3600-1000 N 3 S 6400-5000 6000-4800 4100-3600 N N <6400 <6000 <4100 N نتایج و بحث از آنجا که قسمت اعظم مراتع موجود در منطقه مورد مطالعه در اراضی کوهستانی واقع شده است و همچنین با توجه به اینکه بخش اعظم نزولات جوی در فصل زمستان ریزش و به صورت برف ذخیره میشود، بنابراین منابع آبی موجود در منطقه بیشتر به صورت چشمههای طبیعی بوده و از پراکنش نسبتا خوبی برخوردار است؛ به طوری که حدود 19 چشمه طبیعی، 3 قنات، 3 چاه نیمه عمیق و دو رودخانه دائمی سیبک و سرداب که از اکثر سامانهای عرفی منطقه عبور میکند در این حوزه وجود دارد.
A GIS model for determination of water resources suitability for goats grazing, African Journal of Agricultural Research Vol. 4 (1), pp.
Determine Water Resources Accessibility for Sheep Grazing by GIS Techniques (Case study: Feraidunshahr Rangeland in Isfahan province) E.
The aim of this study was to determine range suitability with regard to livestock accessibility to water resources in rangeland by GIS application techniques.
Keywords: Rangeland suitability, Water resources, GIS, Fereidunshahr, Central Zagros, Isfahan province Contents Comparing Land Use Maps Produced from IRS-WiFS and MODIS Satellite Images (Case study: Semirom- Borujen Region) 13 R.
Maleki Najaf abadi Determine Water Resources Accessibility for Sheep Grazing by GIS Techniques (Case study: Feraidunshahr Rangeland in Isfahan province) 99 E."