خلاصه ماشینی:
"«خوشدل»در همین زمینه گفته است: همین نه گریه،بر آن شاه تشنه لب کافی است اگرچه،گریه بر آلام قلب تسکین است ببین که مقصد اصلی او چه بدی ای دوست که درک آن،سبب عز و جاه و تمکین است مرحوم«صابر همدانی»هم اینگونه سروده است: از حسین اکتفا به نام حسین نبود در خور مقام حسین بلکه باید که خلق دریابند علت اصلی قیام حسین شد مکرر عزای او که شود هر کسی آگه از مرام حسین علیه السلام اگر شنیده و یا خواندهاید که ائمه اطهار علیهم السلام دربارهء بپا داشتن مراسم سوگواری سید الشهداء آن همه تأکید و سفارش داشتهاند،بار نه فقط برای جمع شدن و گریه کردن بوده و پس،بلکه با توجه به نظرات ارزشمند«شهید مطهری» در کتاب«حماسهء حسینی»: علت ترغیب و تشویق ائمه علیهم السلام به اقامهء عزای حسینی،این بوده که داستان کربلا به صورت یک مکتب تعلیمی و تربیتی همیشه زنده بماند،پیشوایان دین از زمان پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و ائمهء اطهار علیهم السلام دستور اکید و بلیغ دادهاند که باید نام حسین بن علی علیه السلام زنده بماند، باید مصیبت حسین،هر سال تجدید شود،چرا؟این چه دستوری است در اسلام؟چرا ائمه،این همه با این موضوع اهتمام داشته و چرا برای حسین بن علی علیه السلام این همه ترغیب و تشویق است.
حماسهء حسینی در دگرگونی شعر و ادب عرب و زبان فارسی،نقش عظیمی داشته است تا جائی که این ادبیات،شعار انقلابهائی بر علیه ظلم و ستم گردیده است،و اگر به تاریخ ایران و تاریخ ادبیات فارسی به خصوص، سیر تاریخی مدح مذهبی و مرثیهسرائی آن مراجعه شود و دقیقا و به دور از هرگونه تعصب به آن توجه شود،درخواهیم یافت که همین شعر و ادب متعهدانه و به ویژه ذکر وقایع عاشورای حسینی بوده که شیعه را از اقلیت و انزوا و تقیه خارج نموده و تا جائی پیش برده که توسط سلاطین صفوی بهخصوص مؤسس جوان و نابعهء آن(که خود سنی شافعی بود)به رسمیت و استقلال رسید و راه تکامل را تا سرحد نهائیاش پیمود."