چکیده:
بحث درباره< >ٔ</ غرر آیات و آشنایی با کتب غریب القران،یکی از مباحث و ضرورتهای مهّم علوم قرآنی است.از اینرو،بحث مفردات قرآن کریم،کلید درک صحیح مقصود و مفهوم آیات قرآن بوده و شرط ضروری برای تفسیر آیات به شمار میآید.
مقاله حاضر درصدد معرفی،نقد و بررسی متدلوژی یکی از قدیمیترین غریب القرانهای موجودـغریب القران منسوب به زیدبنعلیبنالحسین(ع) ـ است که یکی از شاگردان وی به نام عمروبنخالد واسطی،به جمع و تدوین آن همت گمارد.ارائه کتابشناسی در خصوص غریبالقرآنها و قاموسها یکی از مزیّتهای تردیدناپذیر این کتاب به شمار میآید و از جمله معایب آن میتوان به بیان اقوال متعدد بدون مشخص کردن قول راجح و مرجوح اشاره داشت.متدلوژی این اثر در قالب 9بند همراه با شاهد مثالهایی آورده شده است.در مجموع استفاده از این اثر در تحقیقات غریب القران خالی از فایده نیست،اما در مقایسه با غریب القرآنهای دیگر همچون مشکلالقران ابنقتیبه و ابن عباس از مزیّتهای کمتری برخوردار است
خلاصه ماشینی:
"تفسیر غریب القرآن از منظر معرفی و نقد مریم حسینگلزار دانشجوی کارشناسیارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات چکیده واژگان کلیدی: مقدمه پیش از این گفتیم که یکی از قدیمیترین کتب غریبالقران منسوب به زید بن علیبن الحسین(ع) است.
1) آیا بررسی متدلوژی کتب غریبالقران، فهم غرر آیات قرآن کریم را سهلالوصول میکند؟ 2) فواید متدلوژی این آثار چیست؟ گفتنی است قبل از هرگونه بحث و فحص درباره ٔ کتاب مورد نظر،شایسته است مروری بر معنای لغوی،اصطلاحی و اهمیت علم غریبالقران و نیز علل پیدایش واژه یا واژگان غریب داشته باشیم و پس از آن با نگاهی به شرححال شهید زید بنعلیبن الحسین(ع) به معرفی کتاب و منهجشناسی آن بپردازیم.
2. شرح و بیان کلمات پیچیده و غریب و بررسی لغوی و معنایی و توضیح مفردات آنها: مثلا در آیه ٔ 39،سوره ٔ آلعمران:«… و سیدا و حصورا»، این دو واژه از نظر زید غریب تلقی شده است.
آنچه به عنوان نقد به این روش وارد است این است که زید برای یک لغت معانی مختلفی را ذکر میکند اما اینکه کدام معنا راجح است و کدام مرجوح؛در این اثر بر ما مشخص نیست و این از نقاط ضعف این تفسیر غریبالقران به شمار میآید.
5. بررسی تفسیری جملات و کلمات:مثلا بحث درباره ٔ حروف مقطعه از جمله «الم» اولین آیه ٔ سوره ٔ بقره تفسیر شده است و یازده قول از مجمعالبیان نقل میشود که ما به دلیل تکراری بودن این بحث و پرهیز از اطاله ٔ کلام از آوردن آنها خودداری کردهایم."