چکیده:
مقاله حاضر با عنوان شخصیت قرآنی و کریمانه امام حسن(ع)،به توضیح و تبیین شخصیت و فضایل امام حسن(ع) در آیات و روایات فرقانی و توصیف شخصیت کریمانه آن حضرت میپردازد.امام حسن(ع) از شخصیتها،اسوهای مشهور اخلاقی است که شخصیت انسان کریم و رفتار کریمانه را بر اساس سیره رفتاری آن حضرت میتوان ترسیم کرد.شخصیت کریمانه تجلی خلق عظیم قرآنی در سیره اجتماعی نسبت به دوست و دشمن نمایان میگردد که مبتنی بر حلم و عقل سلیم است و مفهوم حلم حسنی از شیوه رفتاری امام مجتبی(ع) با دوستان و دشمنان اهل بیت(ع) به دست میآید.عقل سلیم و طهارت تکوینی و نفسانی و شرافت نسب و نفاست ذاتی از عوامل موثر برگزیدگی امام مجتبی(ع) در بین برگزیدگان الهی است.زیرا وی شبیه ترین مردم در خلق و خوی و خلقت،به پیامبر اعظم(ص) و نخستین ثمره شجره بوستان نبوی است .
خلاصه ماشینی:
"آیه تطهیر نبی اکرم اسلام(ص) در خانە ام سلمه بود که آثار رحمت الهی را مشاهده کرد،سپس آیه تطهیر نازل گشت:انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا (احزاب، 33/32) آن حضرت،صدیقە طاهرە فاطمه زهرا(س)،حسنین(ع) و امیرمومنان علی(ع) را در زیر کساء جمع کرد،سپس فرمود:« آیه اولوالامر امام حسن(ع) ضمن خطبه ای به مردم میفرماید: ما حزب الله رستگاریم،ما عترت نزدیک رسول خدا(ص) هستیم.
11 بنابه روایت کلینی از ابوبصیر از امام باقر(ع):هنگامیکه از آن جناب راجع به آیە:یا ایها الذین امنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی ألامر منکم (نساء، 4/59) سؤال کردند اولوالامر چه کسانی هستند؟آن حضرت فرمودند:این آیه درباره علی(ع)،حسن و حسین(ع) نازل شده است.
بنا به روایت ابن عباس وقتی این آیه نازل شد مردم گفتند:ای رسول خدا(ص) نزدیکانت که دوستی آنان را بر ما واجب ساختهای چه کسانی هستند؟ فرمودند(ص): علی(ع) فاطمه(س) و دو فرزندش(حسن و حسین) سوره انسان مفسران شیعه و بسیاری از علمای اهل سنت روایت کردهاند مجموع این سوره و یا حداقل 18 آیه از این سوره،از آیه:إن الابرار یشربون من کأس کان مزاجها کافورا،تا پایان آیە :وسقئهم ربهم شرابا طهورا(انسان، 76/4ـ 21) درباره علی(ع)،فاطمه(س) و حسنین(ع) نازل گردیده،زیرا آنان در ادای نذر خود پس از شفای حسنین(ع) از بیماری در سه نوبت مسکین و یتیم و اسیر را با افطار خود،با آنکه شدیدا نیاز داشتند،به قصد قرب الهی سیر کردند و خود گرسنه ماندند و خداوند متعال با این آیات آنها را ستایش فرمود و این سوره را به خاطر آنان نازل کرد."